Vassilis Lagos Quintet – Cantatas for a DemonVassilis Lagos Quintet – Καντάδες για ένα Δαίμονα

Intro: Dimitris Kaltsas
Translation: A. Mantas, D. Kaltsas
23 / 12 / 2016

Guitarist and composer Vassilis Lagos acquainted himself with the poetry of Giorgos Darlas from Ithaca in March 2015 in a bookshop in Exarcheia, Athens. Since then he devoted himself to setting to music the poem collection presented by the poet at that bookstore. The project is not at all original at least in Greece, but the result is far from anything someone could think of. Lagos is accompanied by three very good musicians (John Papadoulis – drums, Alexis Delis – double bass, Spyros Nikas – saxophone) and Dora Vlassi on vocals, and in “Cantadas for a Demon” we also meet two great figures of Greek music as guests: Lakis Halkias and Giorgos Romanos.

[bandcamp width=650 height=120 album=3863995620 size=large bgcol=ffffff linkcol=0687f5 tracklist=false artwork=small]

An impressive meeting

The modern Greek music is enormously influenced by another art form, poetry, to such an extent no less that in many cases the latter overshadows music itself. One more proof for the above statement, is this year’s excellent work of Vasilis Lagos entitled Cantatas For A Demon. Yet, we should stress the point that in the case of Cantatas For A Demon, which is the title of a poem’s collection that is set to music here, there is a remarkable difference: George Daglas’ poetry becomes one with a completely different musical style -even for the poet’s standards I assume- let alone with the stereotypical approach that is observed in Greece since the mid-seventies.

These warming-up observations are obligatory, since a respectable review should be oriented towards the importance and aspirations of each venture. This becomes increasingly difficult when the adhesive material of such nexus is an overly tensional element: the clear-cut jazz influences of Lagos (whose influences are not confined to jazz) and the poetry of Daglas bump heads, while at the same time a parade of sounds takes place with remarkable presences. Unfortunately, since my acquaintance with George Daglas came through Cantatas For A Demon I can’t be positive how effectively the poetry is rendered, but we are informed that Dora Vlassi, the main singer, takes on the task to craft the lyrics to fit into the context of the compositions.

Yet, what grabs the attention of those of Greek music is two names: Lakis Chalkias and George Romanos. Moving to the innermost, namely the pure musical side of the release, the diversity and daringness that emerges is really astounding. Jazz and fusion, along with progressive metal touches lent by the guitars and moments of traditional music are sufficient words to underline this “adhesive contrariness” that Vassilis Lagos, Dora Vlassi, Alexis Delis, Spyros Nikas and Yiannis Papadoulis offer us.

It is practically impossible to highlight specific moments in records of this caliber but I think it is justifiable to high spot the guest contributions of Romanos and Chalkias. In Manthos Stavropoulos, a song in memory of the famous Greek singer, Chalkias’ stentorian voice was the only viable option for a song that flirts successfully (minus the attention whoring that is a must the last few years) with the depth of music of Epirus, keeping the required distance. Respectively, the equally great singer George Romanos takes care of the vocals in Pyre, an energy consuming song that I have probably heard more times than its mates, along with the superb Durruti.

Cantatas For A Demon is undoubtedly the revelation of the year and one of the best records someone is about to listen to. Such bold ventures are scarcely attempted or should I say are hard to spot.

8.5 / 10

Dimitris Kastritis

2^nd opinion 

Setting music to poetry is a daring project to begin with, let alone when combined with original forms and mixing expressive pathways, not exactly compatible to the ears of most. The combination of jazz and metal with experimental and mostly prog mood is unusual (with Greek lyrics at least) and sounds delightfully fitting with the protest poetry of Giorgos Daglas. Despite the shortcomings of the production, especially regarding Vassilis Lagos’ guitar sound, the success of the project is undeniable, even more so because we are not dealing with narrative ambient ‘excuses’ here, but with eight valuable compositions with a specific structure that impress with their untamed spirit. Among them I pick Durruti, Women and Pyre where the great George Romanos participates.

7.5 / 10

Dimitris Kaltsas

Εισαγωγή: Δημήτρης Καλτσάς
23 / 12 / 2016

O κιθαρίστας και συνθέτης Βασίλης Λαγός γνώρισε την ποίηση του Ιθακιώτη Γιώργου Δάγλα τον Μάρτιο του 2015 σε ένα βιβλιοπωλείο στα Εξάρχεια. Από τότε αφιερώθηκε στη μελοποίηση ποιημάτων της συλλογής που παρουσίασε ο ποιητής σε εκείνο το βιβλιοπωλείο. Το εγχείρημα δεν είναι καθόλου πρωτότυπο για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά το αποτέλεσμα απέχει μουσικά από οποιαδήποτε μελοποίηση μπορεί να σκεφτεί κανείς. Ο Λγός πλαισιώνεται από τρεις πολύ καλούς μουσικούς (Γιάννης Παπαδούλης – ντραμς, Αλέξης Δελής – κοντραμπάσο, Σπύρος Νίκας – σαξόφωνο) και την Ντόρα Βλάσση στα φωνητικά, ενώ στο «Καντάδες για ένα Δαίμονα» συναντάμε και δύο σπουδαίες φυσιογνωμίες της ελληνικής μουσικής: τον Λάκη Χαλκιά και τον Γιώργο Ρωμανό.  

[bandcamp width=650 height=120 album=3863995620 size=large bgcol=ffffff linkcol=0687f5 tracklist=false artwork=small]

Μία εντυπωσιακή γνωριμία

Η σύγχρονη ελληνική μουσική έχει σημαδευτεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από μία άλλη τέχνη, αυτή της ποίησης. Ο βαθμός της επιρροής μάλιστα είναι τόσο μεγάλος που σε αρκετές περιπτώσεις επισκιάζει το ίδιο το μουσικό κομμάτι καθ’ αυτό, με μία ακόμη απόδειξη αυτής της ιδιαίτερης σχέσης να αποτελεί η φετινή εκπληκτική δουλειά του Βασίλη Λαγού «Καντάδες για έναν Δαίμονα». Ωστόσο, μιας και αναφέρθηκε η σύζευξη ποίησης και μουσικής στον ελληνικό χώρο, θα πρέπει να σημειωθεί πως στην περίπτωση του «Καντάδες για έναν Δαίμονα», το οποίο είναι και το όνομα της ποιητικής συλλογής που «μελοποιείται» εδώ, υπάρχει μία αξιοσημείωτη διαφορά: η ποίηση του Γιώργου Δάγλα αποτυπώνεται σε ένα εντελώς διαφορετικό μουσικό είδος, πιθανολογώ ακόμα και για τα δεδομένα του ίδιου του ποιητή, πολλω δε μάλλον για την «στερεοτυπική» προσέγγιση που παρατηρείται στην Ελλάδα από την μεταπολίτευση και μετά.

Οι εισαγωγικές αυτές παρατηρήσεις νομίζω είναι αναγκαίες καθώς μία κριτική που σέβεται τον εαυτό της οφείλει να προσανατολιστεί στην σοβαρότητα και την επιδίωξη του κάθε εγχειρήματος. Κάτι τέτοιο είναι σαφώς αρκετά δύσκολο όταν η συγκολλητική ουσία τέτοιων «συζεύξεων» είναι ένα άκρως εντασιακό στοιχείο: οι σαφώς τζαζ επιρροές του Λαγού (που δεν σταματούν μόνο εκεί) και η προσωπική ποίηση του Δάγλα αναμετρώνται μετωπικά ενώ την ίδια ώρα γίνεται μία παρέλαση ήχων με αξιοσημείωτες παρουσίες. Δυστυχώς, μιας και προσωπικά η γνωριμία μου με τον Γιώργο Δάγλα ήρθε μέσα από το «Καντάδες για έναν Δαίμονα», δεν μπορώ να προχωρήσω σε μία περαιτέρω συζήτηση σχετικά με ζητήματα «απόδοσης», αν και όπως διαβάζουμε η Δώρα Βλάσση, βασική ερμηνεύτρια του δίσκου, ανέλαβε το εγχείρημα της «προσαρμογής» των στίχων ώστε να ανταποκρίνονται στο πλαίσιο των συνθέσεων.

Ωστόσο, αυτό που θα κερδίσει την προσοχή σε όποιον έχει έστω και μία όχι τόσο βαθιά σχέση με την ελληνική μουσική είναι δύο ονόματα: αυτό του Λάκη Χαλκιά και του Γιώργου Ρωμανού. Προχωρώντας στα «ενδότερα», δηλαδή στα καθαρά «μουσικά» του δίσκου, η ποικιλομορφία και η τολμηρότητα που αναδύεται είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Jazz – fusion, στιγμές progressive metal στην κιθάρα και πινελιές παραδοσιακής μουσικής είναι λέξεις που αρκούν για να υπογραμμίσουν την «συνεκτική ετερότητα» που μας προσφέρουν οι Βασίλης Λαγός, Δώρα Βλάσση, Αλέξης Δελής, Σπύρος Νίκας και Γιάννης Παπαδούλης.

Αντικειμενικά το ζήτημα του «ξεδιαλέγματος» κάποιων μεμονωμένων στιγμών από δίσκους σαν και αυτόν είναι σχεδόν αδύνατο, αλλά θεωρώ πως αξίζει να σταθεί κανείς στις guest παρουσίες του Ρωμανού και του Χαλκιά. Στο «Μάνθος Σταυρόπουλος», αφιερωμένο στην μνήμη του ηπειρώτη μουσικού, η στεντόρεια φωνή του Χαλκιά αποτελούσε μάλλον μονόδρομο για ένα κομμάτι που φλερτάρει επιτυχώς (χωρίς τις τυμπανοκρουσίες που έχουμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια) με το βάθος της ηπειρωτικής μουσικής, διατηρώντας την απαιτούμενη απόσταση. Αντίστοιχα, ο εξίσου σπουδαίος Γιώργος Ρωμανός αναλαμβάνει τα φωνητικά στο «Πυρά», ένα ενεργοβόρο κομμάτι που μάλλον το έχω ακούσει τις περισσότερες φορές, μαζί με το εκπληκτικό Durruti.

Το «Καντάδες για Ένα Δαίμονα» είναι σίγουρα η γνωριμία της χρονιάς, και αναμφίβολα ένας από τους καλύτερους δίσκους που θα ακούσει κανείς. Δύσκολα ακούμε τέτοια θαρραλέα εγχειρήματα ή τουλάχιστον σπάνια ερχόμαστε σε επαφή μαζί τους.

8.5 / 10

Δημήτρης Καστρίτης

2^η γνώμη 

Η μελοποίηση ποίησης αποτελεί εξαρχής ένα τόλμημα, πόσo δε μάλλον όταν συνδυάζεται και με πρωτότυπες φόρμες και μίξη εκφραστικών οδών που θεωρητικά τουλάχιστον δεν είναι ακριβώς συμβατές στα αυτιά των περισσότερων. Η συμπόρευση jazz και metal με πειραματική και κυρίως prog διάθεση είναι ασυνήθιστη (με ελληνικό στίχο τουλάχιστον) και ακούγεται απολαυστικά ταιριαστή με το κατεγγελτικό περιεχόμενο της ποίησης του Γ. Δάγλα. Παρά τις αδυναμίες της παραγωγής, ειδικά στον ήχο της κιθάρας του Βασίλη Λαγού, η επιτυχία του αποτελέσματος είναι αδιαμφισβήτητη, ακόμα περισσότερο γιατί εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με απαγγελτικές ambient «δικαιολογίες», αλλά με οκτώ πολύ αξιόλογες συνθέσεις με συγκεκριμένη δομή, που κερδίζουν άμεσα τον ακροατή με το ατίθασο πνεύμα που αποπνέουν. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζω τα “Durruti”, “Γυναίκες (Women)” και το “Πυρά (Pyre)” όπου συμμετέχει ο σπουδαίος Γιώργος Ρωμανός.

7.5 / 10

Δημήτρης Καλτσάς