Yes – Heaven & Earth

Sorry, this entry is only available in Ελληνικά.

 [Frontiers Records, 2014] 

Yes - Heaven & Earth

Εισαγωγή:  Χρήστος Μήνος
26 / 07 / 2014

 

Κατά τη δεκαετία του ‘70 το προοδευτικό παρακλάδι της ροκ είχε δημιουργήσει  ένα «χρυσό αιώνα» με εκπληκτικές μπάντες οι οποίες χαρτογραφούσαν ανεξερεύνητα τοπία της μουσικής, με κοινή συνισταμένη τον πειραματισμό και την παραδεδεγμένη υψηλή παιδεία. Προεξάρχουσα μπάντα σε αυτό το ανεπανάληπτο μουσικό κίνημα ήταν οι Υes. Δίσκοι όπως το “Fragile”, το “Close To The Edge” και το “Relayer” συμπεριλαμβάνουν όλα τα λήμματα της ευφυίας και πλέον αποτελούν στίλβοντα αριστουργήματα της μουσικής του 21ου αιώνα. Οι δίσκοι τους, εκτός από την αποθεωτική υποδοχή των κριτικών, θα καταστήσουν την μπάντα πετυχημένη σε πωλήσεις με υψηλές θέσεις στα ευπώλητα άλμπουμ και μεγάλες συναυλίες. Οι Yes, δίχως υπερβολή, ποδηγέτησαν μια ολόκληρη σκηνή οδηγώντας την στην αναγνώριση και στην ευρεία αποδοχή, γεγονός παράδοξο για τα σημερινά δεδομένα, αν αναλογιστούμε την πολυπλοκότητα της μουσικής τους. Ακόμα και το αμφιλεγόμενο και από πολλούς κατακριτέο για την υπερφίαλή του έκφραση, “Tales From Topographic Oceans”, υπήρξε σημαδιακό για την πορεία του προοδευτικού ήχου των 70s. Στο δίσκο διαφαίνονται τα πρώτα σημάδια της εξάντλησης ενός ήχου που πρέσβευε το ακριβώς αντίθετο: την πρωτοπορία και την ανανέωση των μουσικών φορμών. Κατά έναν ειρωνικό τρόπο προοικονομεί την (ανείπωτη) απλότητα του punk και την αντίδραση στον εκφυλισμό του προοδευτικού ροκ.

Οι Yes των 80s θα ακολουθήσουν  μια διαφορετική μουσική κατεύθυνση η οποία συνέπλεε με τον παλμό της εποχής. Εμπορικός προσανατολισμός που ελάχιστα θύμιζε τους prog πιονιέρους και απέδωσε κομμάτια όπως το “Owner Of A Lonely Heart”. Με την πάροδο του χρόνου κυκλοφόρησαν μερικούς αξιόλογους δίσκους (π.χ. “Magnification”), αλλά ουδέποτε προσέγγισαν το υψιπετές έργο της περιόδου των 70s.

Κοιτώντας το παρελθόν με την ασφάλεια της χρονικής απόστασης που μας χωρίζει από αυτό, συνάγουμε πως το προοδευτικό κίνημα διασώθηκε από τη διολίσθηση σε ένα λόγιο μουσικό «γραφειοκρατισμό». Σήμερα η πραγματική κοσμογονία που συντελείται στο prog μάς επιτρέπει την αισιοδοξία για τα πράγματα που η μουσική αυτή μπορεί να καταφέρει. Το προοδευτικό κίνημα θάλλει με τόσες καταπληκτικές μπάντες να δισκογραφούν ασπαζόμενες επιρροές από το παρελθόν (συμπεριλαμβανόμενων  των Yes) και το μέλλον φαντάζει συναρπαστικό. Με αυτά ως δεδομένα, ο φετινός δίσκος των Yes αποτέλεσε ένα ενδιαφέρον ερώτημα.


 

Απόσυρση τώρα! 

To “Heaven & Earth” είναι ο 19ος δίσκος των Yes και διαδέχεται το προ τριετίας εκδοθέν “Fly From Here”. Ο τίτλος σύμφωνα με τα λεγόμενα της μπάντας είναι επηρεασμένος από το δυισμό, τη φιλοσοφική θεωρία που χωρίζει τον κόσμο σε μια υλική και σε μια ιδεατή σφαίρα ύπαρξης. Το εξώφυλλο είναι το πρώτο στοιχείο (και το μοναδικό) που εντυπωσιάζει και το οποίο επιμελήθηκε ο Roger Dean, ο διαχρονικός δημιουργός των κλασικών εξωφύλλων των Yes. Στα φωνητικά βρίσκουμε για πρώτη φορά τον Jon Davison των Glass Hammer. Η υπόλοιπη μπάντα αποτελείται από τους Alan White, Geoff Downes  και αυτονόητα από τον Chris Squire και τον ανυπέρβλητο Steve Howe.

Για το δίσκο είχαν καλλιεργηθεί κάποιες αρκετά υψηλές προσδοκίες, οι οποίες αποδεικνύονται απατηλές. Αναντίρρητα δεν θα ήταν συνετό να αναμένουμε μια κυκλοφορία που θα προσέγγιζε έστω και εξ αντανακλάσεως τις κορυφαίες τους στιγμές. Άλλωστε αυτοί οι δίσκοι εντάσσονται στα συμφραζόμενα μιας εποχής που έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί για τους Yes. Το “Heaven & Earth” όμως είναι τόσο κουραστικό στην ακρόαση, τόσο απελπιστικά μονοδιάστατο στην εκτέλεσή του σε βαθμό που δικαιολογεί  στις δυσμενέστερες κριτικές να εξακοντίζουν τα χειρότερα για το περιεχόμενο του δίσκου. Ίσως η πιο σκληρή απόφανση είναι πως δεν συντρέχει κανένας λόγος ακρόασης του δίσκου από έναν φίλο της μουσικής των Yes, όσο και από ένα ευρύτερο ακροατήριο.

Ο Davison είναι ανεπαρκής στο ρόλο του. Η προσπάθεια του να μιμηθεί τον Jon Anderson είναι τουλάχιστον ιλαρή. Όμως η αδυναμία του δίσκου δεν περιορίζεται στα μέτρια φωνητικά. Οι συνθέσεις κατά μείζονα λόγο είναι αναιμικές και σε καλύτερο βαθμό θυμίζουν προγενέστερες συνθέσεις των Yes μεταγεγραμμένες σε ένα μέτριο καλούπι.Τα πλήκτρα σε σημεία είναι τρομερά απλοϊκά και μερικοί ρυθμοί είναι τουλάχιστον αστείοι. Τα μεγαλύτερα σε διάρκεια κομμάτια του δίσκου όπως το “Believe Again” και το “Subway Walls” είναι οι μεγαλύτερες απογοητεύσεις. O Ηowe σε σημεία είναι καλός, αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι μια οδύσσεια άνοιας.

Δεν αξίζει να ειπωθεί κάτι παραπάνω για ένα δίσκο που ήδη έχει συνθηκολογήσει με τη λήθη. Ο προοδευτικός κόσμος της μουσικής  που ακμάζει με καινούργιες μπάντες να εμφανίζονται συνεχώς αναζωογονώντας τη μουσική που αγαπάμε αποκρούει την παρούσα κυκλοφορία ως αδιάφορη. Οι σημερινοί Υes δείχνουν να πελαγοδρομούν σε έναν κόσμο που πλέον τους έχει ξεπεράσει και δυστυχώς όταν είναι ανέφικτο να αφήσεις το αποτύπωμά σου στο παρόν, η μόνη λύση είναι η απόσυρση.

 

3 / 10

Χρήστος Μήνος

 

Πιστοί στην παράδοση 

Η αλήθεια είναι ότι δεν έτρεφα ιδιαίτερες ελπίδες για το 19o άλμπουμ των Yes. Για να είμαι πιο ακριβής, με την πορεία που έχει πάρει η θρυλική μπάντα, έλπιζα να μη φτάναμε μέχρι εδώ και αν οι ίδιοι ήθελαν να παραμείνουν ενεργοί ως σχήμα, να το έκαναν μόνο για ζωντανές εμφανίσεις. Φυσικά, πίσω απ’ όλα αυτά κρύβεται (υπερβολικά καλά στην περίπτωσή μας) ένα ίχνος χαζορομαντικής ελπίδας: ότι όλα τα δεδομένα θα ανατραπούν, θα «πατήσουν» στη σύγχρονη δεύτερη νιότη του προοδευτικού ήχου, θα βγάλουν καλό δίσκο και θα αποδείξουν ότι η γριά κότα έχει το ζουμί…

Τελικά, αυτό που αποδείχτηκε με το “Heaven & Earth” είναι ότι οι Yes παραμένουν πιστοί στην παράδοση που έχουν χτίσει οι ίδιοι τα τελευταία 30 και βάλε χρόνια, με μοναδική εξαίρεση το αποδεκτό “Magnification” (2001): ο δίσκος είναι κακός. Όσες στροφές κι αν έχει πάρει η πορεία της μπάντας μετά το εξαιρετικό “Drama” (1980), είναι προφανές πως από τότε χάθηκαν όλοι οι πραγματικοί λόγοι για να δημιουργούν ως σύνολο. Ακούγοντας επανειλημμένα το φετινό άλμπουμ των Yes κατάφερα να εκτιμήσω το “Fly From Here” που είχε προηγηθεί πριν τρία χρόνια (το οποίο ήταν επίσης ξεπερασμένο, αλλά είχε τις στιγμούλες του), όπου τραγουδούσε ο εκπληκτικός Benoît David των Mystery. Ωστόσο, αν ο David δεν κατάφερε να μας κάνει να ξεχάσουμε τον Jon Anderson, ο Jon Davison (Glass Hammer) στο “Heaven & Earth” απέτυχε πολύ περισσότερο, ξεπερνώντας σε αναισχυντία ακόμα και τις στρατιές των doom / stoner κλώνων του Ozzy.

Συνθετικά το επίπεδο είναι πολύ χαμηλό και σαν να μη φτάνει αυτό υπάρχουν αρκετά σημεία που προκαλούν το γέλιο. Πολλές μελωδίες έχουν βγει μετά από εξαντλητικές εκπτώσεις αισθητικής, ενώ το ρυθμικό στοιχείο στα κομμάτια είναι ανούσιο και αδιάφορο. Εν έτει 2014 οι Yes προσπαθούν να ακούγονται prog, αλλά εις μάτην. Και φυσικά αυτό σχετίζεται κυρίως με την απουσία της έννοιας του προοδευτισμού από τη μουσική τους, που στο “Heaven & Earth” επιβεβαιώνεται για άλλη μία φορά, ίσως πιο έντονα από ποτέ. Η κατάσταση αυτή δυστυχώς γίνεται ακόμα χειρότερη στα πιο μεγάλα σε διάρκεια κομμάτια, ενώ το ενδιαφέρον έχει ήδη χαθεί από τα πρώτα λεπτά.

Ο Howe διασώζεται σε κάποια σημεία, αλλά το αποτέλεσμα δεν αλλάζει ιδιαίτερα. Το σημαντικότερο τελικά είναι ότι δεν υπήρχε κανένας λόγος να κυκλοφορήσει αυτός ο δίσκος. Αν έγινε ως αφορμή για ζωντανές εμφανίσεις,  θα αποδειχθεί ένα κακό αστείο όταν ακουστούν αυτά τα κομμάτια δίπλα στις μεγαλειώδεις συνθέσεις του παρελθόντος. Είναι τραγικό μια μπάντα με το ειδικό βάρος και την ιστορία των Yes να κάνει ό,τι μπορεί για να αμαυρώσει την υστεροφημία της. Ο μόνος λόγος για να κυκλοφορούν δίσκους πια είναι τα πανέμορφα εξώφυλλα  του Roger Dean. Ντροπή.

 

3 / 10

Δημήτρης Καλτσάς

Be the first to comment

Leave a Reply