Guapo – Obscure Knowledge

Obscurity with knowledge

Πέρασαν δύο χρόνια και κάτι από τότε που ο David Smith με το “History Of The Visitation” μας επανασύστησε με επιτυχία τους Guapo ως κουαρτέτο και κυρίως χωρίς τη δημιουργική δύναμη του Daniel O’Sullivan. Στο φετινό “Obscure Knowledge”, με το ίδιο ακριβώς line-up, εδραιώνεται άτυπα η τρίτη εποχή της μπάντας. Οι ομοιότητες δεν σταματούν εκεί, αφού το στήσιμο και των δύο album είναι παρόμοιο. Το μεγάλο κομμάτι 25+ λεπτών ανοίγει το δίσκο με ένα σχεδόν πεντάλεπτο ιντερλούδιο να το χωρίζει από το δωδεκάλεπτο κλείσιμο, δίνοντας μια αίσθηση -όσο αδόκιμο κι αν ακούγεται- ενός EP μεγάλης διάρκειας. Παρόλα αυτά, μουσικά η μπάντα επιχειρεί μια στροφή.

Οι Guapo υπήρξαν από τους πλέον ικανούς συνεχιστές της avant-prog παράδοσης, καταφέρνοντας -όλως παραδόξως- να κάνουν relevant ένα μουσικό είδος που λειτουργεί εκτός χρονικών πλαισίων. Τι πιο λογικό λοιπόν εν τω μέσω μιας άνευ προηγουμένου ρετροποίησης της rock, να βουτήξουν και αυτοί στα έτσι και αλλιώς αγαπημένα τους 70s. Ο δίσκος βέβαια επ’ ουδενί δεν μπορεί να θεωρηθεί retro-prog. Από τα πρώτα λεπτά είναι σαφές πως ακούμε ένα ακόμα δημιούργημα των Βρετανών, με μια όμως αναλογική ζεστασιά, που δεν επιδίωκαν τόσο στο παρελθόν, να αγκαλιάζει το τελικό αποτέλεσμα. Ο ήχος της κιθάρας και των πλήκτρων κάποιες στιγμές στάζει μέλι, ενώ οι αιχμηροί ήχοι και τα noise στοιχεία έχουν περιοριστεί στο ιντερλούδιο και στο τεταμένο φινάλε του τρίτου μέρους. Βέβαια, κανένα album της μπάντας δεν είναι εύκολο. Αν και χωρισμένος σε τρία μέρη, ο δίσκος θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως ένα κομμάτι. Μια δαιδαλώδης σύνθεση, που σίγουρα απαιτεί υπομονή και προσήλωση. Το προαναφερθέν όμως «μαλάκωμα» του ήχου έχει περάσει και στη σύνθεση. Κάποιες πανέμορφες μελωδίες έρχονται και φεύγουν καθ’  όλη τη διάρκεια, υπερτονίζοντας τον ενιαίο συνθετικό άξονα, αναλαμβάνοντας τον ρόλο της «φωνής» σε ένα instrumental δίσκο και λειτουργώντας ως μίτος της Αριάδνης για τον ακροατή. Δεν θα είναι παράλογο να πούμε ότι υπάρχουν και ψήγματα συμφωνικού progressive, αλλά κυρίως με τον τρόπο που προσεγγίζουν το είδος μπάντες σαν τους Änglagård. Οι βασικές progressive rock επιρροές πάντως συνεχίζουν να αντλούνται από τους King Crimson, ενώ λαμβάνονται υπ’ όψιν όλοι οι μεγάλοι του avant-prog, RIO και zeuhl, αλλά και οι παλαιότερες δουλειές της μπάντας, που όπως και να το κάνουμε έχει πάρει με το σπαθί της μια θέση στο πάνθεον του είδους.

Στην πρώτη τους εποχή (1994 – 2003) οι Guapo έψαχναν τον δρόμο τους μέσα στα μονοπάτια του πειραματισμού. Στην δεύτερη (2004 – 2008) τον βρήκαν και αποθεώθηκαν συνθετικά δίνοντάς μας τα αριστουργήματά τους. Η τρίτη τους εποχή μοιάζει να εδραιώνεται πλέον με το “Obscure Knowledge”, αποτελώντας την περίοδο της «ωρίμανσης». Και είναι αλήθεια ότι σε πολλές μπάντες δεν έχει φερθεί καλά αυτή η περίοδος, κάτι που για την ώρα μοιάζει πολύ δύσκολο να συμβεί στους Βρετανούς.

8.5 / 10

Κώστας Μπάρμπας

Masters of the obscure

Ένα από πιο συναρπαστικά ερωτήματα που προέκυψαν μετά το “History Of The Visitation” των αγαπημένων Guapo ήταν τι θα μας επιφύλασσαν στο επόμενο δισκογραφικό τους βήμα. Προς τέρψη όλων όσων λατρεύουν την avant-prog μελωδική στρυφνότητα των Βρετανών, το κουαρτέτο συνεχίζει στον ίδιο δρόμο, με τους νεοεισελθόντες Emmet Elvin και Kavus Torabi να συνεισφέρουν σημαντικά στον ήχο της μπάντας και τον τίτλο να είναι πρόδηλος του περιεχομένου.

Οι ομοιότητες με το προηγούμενο album δεν περιορίζονται στο ύφος. Τα κομμάτια είναι και εδώ τρία και το πρώτο ξεπερνά και πάλι τα 25 λεπτά σε διάρκεια. Η διαφορά είναι ότι οι τίτλοι εδώ αποφεύχθηκαν. Πρόκειται για τα τρία μέρη του “Obscure Knowledge”, εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους, που κάνουν τα 43 λεπτά συνολικής διάρκειας να μοιάζουν με πολύ περισσότερα. Επί της ουσίας πρόκειται για δύο epics με ένα θορυβώδες, ευφυέστατα ενοχλητικό ιντερλούδιο μεταξύ τους. Μουσικά, το progressive rock έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό στη δοσολογία σε βάρος του post-rock και του noise και ο συνδυασμός του avant-garde στοιχείου με υψηλή τεχνική παραπέμπει αναπόδραστα στη σύγχρονη σκανδιναβική prog σκηνή. Το κοινό concept αντικατοπτρίζεται στη βασική μελωδία του δίσκου που παρηχεί μετά το πέρας κάθε ακρόασης και αποθηκεύεται με άνεση εσαεί στην παρεγκεφαλίδα. Γύρω από αυτή τη μελωδία οι Guapo ντύνουν τα κομμάτια με ποικίλλους εκφραστικούς τρόπους που κυμαίνονται από τον πειραματικό μινιμαλισμό μέχρι τον συμφωνικό prog λυρισμό και από τον soundscaping χαρακτήρα στο ξέφρενο RIO/avant-prog.

Ο εκφραστικός πλουραλισμός, η θελκτικά ζοφερή ατμόσφαιρα και η αυξημένη κινηματογραφικότητα καθιστούν ακόμα και ένα τόσο δύστροπο άκουσμα αντικείμενο αλλεπάλληλων επαναλήψεων αν και αντικειμενικά απευθύνεται σε λίγους. Όντως, πέρα από την πολύ καλή παραγωγή, την υψηλή αισθητική -που τους χαρακτηρίζει σταθερά από το 2004- και την έντονη μελωδικότητα (ο Torabi «ζωγραφίζει» για άλλη μία φορά στην κιθάρα), οι Guapo δεν προσφέρουν τίποτα εύκολο στον δέκτη. Ωστόσο, ίσως εδώ κρύβεται και ο καλύτερος λόγος να τους ξεχωρίσει κανείς εντός και εκτός του prog πλαισίου. Αυτό το ευχάριστα άβολο και μυστηριώδες στοιχείο αποτελεί την επένδυση μιας φανταστικής πλοκής, προσωπικής για κάθε ακροατή, με μοναδικό οπτικό ερέθισμα το λιτό, συμμετρικό εξώφυλλο (θα μπορούσε να είναι δίσκος των Ruins).

Ο Dave Smith δικαιούται να είναι απολύτως υπερήφανος για το δημιούργημά του. Oι Guapo όχι μόνο δεν ακούγονται παρωχημένοι, αλλά είναι αμιγώς πρωτοποριακοί 21 χρόνια μετά την ίδρυσή τους. Ανεξάρτητα της αναγνώρισης που (δύσκολα) θα λάβουν, οι ίδιοι φαίνονται αποφασισμένοι να συνεχίσουν την αυτόνομη και διαρκώς ανοδική πορεία τους. Εξάλλου, αν και κατάγονται από τη γεννήτορα χώρα του progressive rock, είναι μεταξύ των ελάχιστων avant-prog συγκροτημάτων στη Βρετανία από καταβολής του είδους. Το “Obscure Knowledge” απλώς επιβεβαιώνει πως οι Guapo ανήκουν δικαιωματικά στο πάνθεον του ήχου αυτού. Το νέο ερώτημα πλέον είναι αν το επόμενο βήμα θα κλείσει άλλη μια τριλογία ή αν βρισκόμαστε προ μιας νέας αλλαγής. Μετά από αυτό μικρή σημασία έχει πια, νομίζω.

8.5 / 10

Δημήτρης Καλτσάς