[Purple Pyramid (Cleopatra Records), 2015]
Εισαγωγή: Δημήτρης Καλτσάς
09 / 03 / 2015
Η περίπτωση των Brainticket είναι από τις πιο ξεχωριστές για το ProgRocks.gr, γιατί η θεωρητική πιθανότητα να αξίζει η παρουσίαση νέας κυκλοφορίας ενός ονόματος με ιστορία σχεδόν 50 ετών είναι κάτι παραπάνω από χαμηλή.
Όλα ξεκίνησαν το 1968 από το jazz/soul σχήμα Dee Dee Barry And The Movements με ηγετική μορφή τον εγκατεστημένο στην Ελβετία Βέλγο πολυοργανίστα (κατά βάση φλαουτίστα), Joel Vandroogenbroeck. Ακολουθώντας την έκρηξη της προοδευτικής πειραματικής ψυχεδέλειας, οι Brainticket που σχηματίστηκαν ακολούθως δεν αποτέλεσαν απλώς μία από τις λαμπρότερες και πιο ιδιαίτερες krautrock μπάντες, αλλά υπήρξαν και πρωτοπόροι του συγκεκριμένου ήχου, συνδυάζοντας το αχανές psychedelic/space με trippy prog υπό μορφή ενός μεταλλασσόμενου experimental concept, όπως αυτό προέκυπτε σε κάθε δίσκο από τις εμπνεύσεις ενός ιδιοφυούς και ασυμβίβαστου μουσικού, όπως ο Vandroogenbroeck.
Στις τρεις πρώτες κυκλοφορίες, “Cottonwoodhill” (1971), “Psychonaut” (1972) και “Celestial Ocean” (1974), συγκεντρώνονται όλα τα στοιχεία που συνθέτουν τον μύθο των Brainticket. Διεκδικώντας τα πρωτεία των πιο ακραίων ψυχεδελικών ηχογραφήσεων εντός rock, ο πρωτότυπος (όχι μόνο για την εποχή) ethnic μυστικισμός υπήρξε επιδραστικός ακόμα και στην λιγότερο psych εκδοχή του στα αμιγώς ορχηστρικά, διαφορετικά και πανέμορφα “Adventure” (1980) και “Voyage” (1982) που ακολούθησαν.
Οι Brainticket επανεμφανίστηκαν 18 χρόνια μετά με το ηλεκτρονικό “Alchemic Universe” (2000), που όμως απείχε ποιοτικά και αισθητικά από το μεγαλείο των προηγούμενων δουλειών τους, όσο εκείνες από τη μετριότητα. Η είδηση της κυκλοφορίας του πέμπτου δίσκου των Brainticket 44 χρόνια μετά το ντεμπούτο τους ήταν λογικό να αντιμετωπιστεί με επιφύλαξη. Στο “Past, Present & Future” o Vandroogenbroeck συνεργάζεται με την Kephera Moon (Dragontime, Hedersleben), τον Jürgen Engler (Die Krupps) καθώς και με έμπειρους punk μουσικούς, όπως οι Nicky Garratt (U.K. Subs), Geoff Myles (Stormtrooper, Chelsea, The Smart) και Jason Willer (U.K. Subs, Alaric, Cross Stitched Eyes). Όλοι τους (μαζί με τον Vandroogenbroeck) βρέθηκαν στην μπάντα του ενός και μοναδικού Nik Turner, του ηθικού αυτουργού αυτής της συνύπαρξης, ο οποίος χαρακτήρισε το νέο album των Brainticket ως: “a sonic journey that has been set to push the sonic boundaries into the astral plane and beyond!”. Υπερβολή;
Ολική επιστροφή Εν έτη 2015 και δεκαπέντε χρόνια μετά το απογοητευτικό “Alchemic Universe” ή αν θέλετε 33 έτη μετά το “Voyage”, την τελευταία αξιόλογη δισκογραφική τους απόπειρα, οι Ελβετοί Brainticket ξαναεμφανίζονται με αξιώσεις και μας χτυπούν την πόρτα στα αυτιά μας. Ομολογώ ότι με την συγκεκριμένη μπάντα δισκογραφικά έχω μείνει στις πολύ καλές εντυπώσεις της κλασσικής πρώτης τριάδας τους, εκεί κάπου στις αρχές της πολυακουσμένης δεκαετίας του ’70. Από τότε πάντα προσπαθούσα να μάθω νέα τους, αλλά όλο κάτι γινόταν και δεν με τράβαγαν ιδιαίτερα. Η παρούσα κυκλοφορία όμως έχει το κάτι παραπάνω, με το οποίο αξίζει να ασχοληθούμε. Το “Past, Present & Future” έχει αυτό που θα σε κάνει να το ακούσεις πάντα άλλη μια φορά ακόμα, θα σε συντροφεύσει σε κάποιες ιδιαίτερες στιγμές, θα το πάρεις μαζί σου για μια ακρόαση ‘on the road’, θα σε κάνει να ακούσεις τα χρώματα και να δεις τους ήχους, όπως έλεγαν και οι παλιότεροι. Από την αρχή της ακρόασης γίνεται αντιληπτό ότι στην παρούσα κυκλοφορία έχουμε ένα αφαιρετικό και ταχύτατο πέρασμα μέσα από ένα πλέγμα από ηλεκτρονικές και φυσικές εικόνες. Το εναρκτήριο “Dancing On The Volcano, Part 1” με την εννιάλεπτη διάρκειά του μας βάζει για τα καλά στον ανεμίζοντα space ήχο, ενώ ακολουθεί το εικοσάλεπτο και βάλε “Dancing On The Volcano, Part 2”, όπου η μπάντα έχει τη χρονική άνεση και φυσικά την αισθητική να απλώσει με μαεστρία όλη την krautrock διάθεσή της σαν καλειδοσκοπικός πύραυλος με τα γυναικεία φωνητικά να ενισχύουν την ταξιδιάρικη σκέψη. Ακολουθεί το “Reality Of Dreams” με το καλοπαιγμένο σιτάρ, ενώ στο “Proto Alchemy” έχουμε το βαρύ κιθαριστικό riff να συνοδεύεται από τους μικρούς ηλεκτρονικούς ήχους. Εδώ ακριβώς έχουμε μια κιθαριστική κραυγή αγωνίας, μονότονη και συγχρόνως τόσο επιτυχώς ελκυστική και κάπως έτσι συνεχίζει το “Riding The Comet”. To πιάνο παίρνει την σκυτάλη στο ”East Moon”, δίνοντας μια διαφορετική αίσθηση στην ακρόαση ενώ δημιουργεί και λίγο μια ας το πούμε πιο αυτοσχεδιαστική διάθεση, με συνέπεια να βλέπουμε και να ακούμε μια διαφορετική όψη της μπάντας εδώ. Οί παλιοί καλοί Brainticket έρχονται στο “Singularity” με τα πνιγμένα φωνητικά πάνω στην έντονη κιθάρα με τα κρουστά να ανεβοκατεβαίνουν και αυτή τη γλυκιά αίσθηση του «χασίματος» να είναι πια συνειδητοποιημένη και αμετάκλητη. Όσο φτάνουμε προς το τέλος έχουμε την αίσθηση ότι βλέπουμε τις ρίζες αυτού του δημιουργήματος και αυτό είναι ορατό στο “Egyptian Gods Of The Sky”. To παρελθόν δημιουργείται… σήμερα με αυτόν τον σαγηνευτικό αργό ρυθμό, τη χαλαρή διάθεση και αυτά τα μικρά πνευστά θαύματα να υποβάλλονται στην επιβλητική και προστακτική ερμηνεία της Kephera Moon. Στο συγκεκριμένο επτάλεπτο τραγούδι έχουμε ό,τι πιο ψυχεδελικό συμβαίνει στον δίσκο, σαν κακό παραμύθι με απρόοπτο τέλος, πριν το “Brainticket Blues” που είναι ακριβώς αυτό που λέει ο τίτλος για τα μέτρα της μπάντας. Οι Brainticket δείχνουν να ενσωματώνουν οποιαδήποτε μουσική υπάρχει σήμερα, καθώς και την εμπειρία αλλά και την ιστορία που ούτως ή άλλως έχουν. Άλλωστε, ο τίτλος του δίσκου το λέει ξεκάθαρα: “Past, Present & Future”. Πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση από μια μπάντα που επανήλθε πολύ δυνατά με την παρούσα κυκλοφορία να μας θυμίσει το ένδοξο παρελθόν, να μας συντονίσει στο παρόν αλλά πάνω απ’ όλα, να μας ταξιδέψει στο μέλλον! Καλό ταξίδι!
8 / 10 Κώστας Ρόκας | …into the astral plane and beyond! Η ιστορία έχει δείξει ότι οι δισκογραφικές επιστροφές μετά από μακρά απουσία συγκεντρώνουν υψηλή πιθανότητα αποτυχίας, πολλώ δε μάλλον αν πρόκειται για σχήματα θρυλικά. Ο χρόνος είναι αδυσώπητος και η μουσική προχωρά συνεχώς, όπως και η αισθητική ήχου, οι εκάστοτε σύγχρονες τάσεις, τα δεδομένα σε εκτελεστικό επίπεδο κ.ά. Παρατηρώντας τη λυπηρή εικόνα πολλών μεγαθηρίων των 70s σήμερα, οι φόβοι για το έβδομο album των Brainticket ήταν δικαιολογημένοι. Κι όμως, αυτοί ξεπεράστηκαν οριστικά πολύ πριν ολοκληρωθεί η ακρόαση του εναρκτήριου “Dancing On The Volcano, Part 1”, που από υπνωτιστικό groovy krautrock μεταλλάσσεται σε spaced out prog και ως συνέχεια αυτού ξεκινά το μακροσκελές δεύτερο μέρος του “Dancing On The Volcano”. Πρόκειται για ένα σπάνιο krautrock epic, έντονα ρυθμικό και με χορευτικό funk χαρακτήρα υψηλότατου επιπέδου, πριν το ambient «άδειασμα» στη μέση και το ανατολίτικο μελωδικό κλείσιμο με κυρίαρχο το γητευτικό φλάουτο του Vandroogenbroeck. Αν τα καλά στοιχεία σταματούσαν εδώ, κανένας δε θα είχε παράπονο νομίζω. Κι όμως, αυτά συνεχίζονται στο τυπικά ψυχεδελικό και oriental “Reality Of Dreams” καθώς και στα (παραδόξως;) πιο άμεσα prog/space “Proto Alchemy” και “Riding The Comet”. Η μεγαλύτερη έκπληξη για κάθε γνώστη των Brainticket έρχεται στο αριστουργηματικό “East Moon”, όχι τόσο για την κινηματογραφική ατμοσφαιρικότητά του, όσο για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της κλασικότροπης μελωδίας στα πλήκτρα, που στρατηγικά δίνει τη σκυτάλη στο εκρηκτικό prog riff του “Singularity”, το οποίο είναι και το πιο βαρύ κομμάτι του album. Η μουσική των Brainticket ποτέ δεν είχε τόσο μεγάλο βάρος στις κιθάρες κι εδώ φαίνεται πως για πρώτη φορά στην πορεία της σπουδαίας μπάντας ικανοποιείται η ισορροπία μεταξύ των πνευστών, των ηλεκτρονικών και των ηλεκτρικών ήχων. Ο Jürgen Engler που κάνει λίγο απ’ όλα (synth, talk-box, κιθάρα, πλήκτρα) συμβάλλει σημαντικά σε αυτό και ο Nicky Garratt αν μη τι άλλο καταπλήσσει με το μεστό παίξιμό του στην κιθάρα, όσο και ο εξαιρετικός drummer Jason Willer, εκλεκτός του Nik Turner και αυτός. Η πιο εντυπωσιακή όμως παρουσία εδώ δεν είναι άλλη από αυτή της Kephera Moon, που παίζει πλήκτρα και τραγουδά με μοναδικό τρόπο, όπου χρειάζεται. Kι αυτό, γιατί το πνεύμα του δίσκου «απαιτεί» σε αρκετά σημεία οι στίχοι «απλώς» να απαγγέλλονται, όπως στο μυστικιστικό “Egyptian Gods Of The Sky” (ευθεία αναφορά στο “Celestial Ocean”), όπου η Moon μεταμορφώνεται σε ιέρεια και καθηλώνει με την εξιστόρησή της, όπως και με την εμμονική και sexy ερμηνεία της στο καθόλου αναμενόμενα groovy “Brainticket Blues”, που κλείνει το δίσκο. Ο Joel Vandroogenbroeck κατάφερε να στήσει μια καταπληκτική μπάντα από έμπειρους και πολύ ταλαντούχους μουσικούς, να συνθέσει κομμάτια που συνδυάζουν το πειραματικό με το πιασάρικο στοιχείο και το αποκρυφιστικό με το funky, γεφυρώνοντας την krautrock παράδοση -για την οποία είναι μερικώς υπεύθυνος και ο ίδιος- με τη μουσική του σήμερα. Αυτό που υποδηλώνεται ως πρόθεση στον τίτλο και υλοποιείται τόσο εντυπωσιακά ποικιλότροπα στο μουσικό κομμάτι, υποστηρίζεται και στους στίχους. Το ταξίδι μπρος και πίσω στο χρόνο γίνεται μεταφέροντας διαχρονικά μουσικά στοιχεία, υπονοώντας την πολυπόθητη χρονική διανυσματικότητα σε ένα μέλλον ταύτισης του ανθρώπου με την τεχνολογία. Πηγή των φιλοσοφικών ανησυχιών του ηγέτη των Brainticket εδώ είναι φανερά το βιβλίο του Ray Kurzweil “The Singularity Is Near”, το πρώτο βιβλίο στο οποίο στηρίχτηκε ο μελλοντολογικός όρος “singularity”. Το “Past, Present & Future” αποτελεί μία άκρως ενδιαφέρουσα πρόταση για την space/cosmic μουσική του αύριο, χωρίς να απομυζεί διαχρονικές συνταγές, αλλά και χωρίς να πρωτοτυπεί, επενδύοντας στην έμπνευση, την ενέργεια και την απόλυτα επιτυχημένη παραγωγή του Engler, ακόμα κι αν ρισκάρει (μάλλον επιτυχημένα τελικά) με την πολυμορφία του. Τα κοσμήματα στη δισκογραφία των Brainticket είναι πλέον έξι. Καμία υπερβολή κ. Turner.
8.5 / 10 Δημήτρης Καλτσάς |
Κάντε το πρώτο σχόλιο