Από τους: Γιάννη Βούλγαρη, Πάρη Γραβουνιώτη, Δημήτρη Καλτσά, Κώστα Μπάρμπα, Θωμά Σαρακίντση, Λευτέρη Σταθάρα, Παναγιώτη Σταθόπουλο, Αλέξανδρο Τοπιντζή, Βαγγέλη Χριστοδούλου
Μετάφραση: Βαγγέλης Χριστοδούλου
Κάνοντας μία αναδρομή στα πρόσφατα χρόνια διαπιστώσαμε πως οι μπάντες που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια στον προοδευτικό χώρο ήταν πολλές και αρκετές από αυτές θεωρούνται σήμερα ως άκρως ελπιδοφόρες ή ήδη σπουδαίες. Ωστόσο, μερικές ή αρκετές από αυτές τις υποσχόμενες μπάντες δεν έχουν γνωρίσει ακόμα την επιτυχία και την αναγνώριση που τους αξίζει και τα εξαιρετικά τους δισκογραφικά ξεκινήματα έχουν παραμείνει άγνωστα πολλούς, θαμμένα κάτω από χιλιάδες άλλες κυκλοφορίες.
Αυτό είναι το πρώτο από μια σειρά άρθρων αφιερωμένα στα σημαντικότερα prog ντεμπούτα από το 2010 μέχρι σήμερα. Επειδή τα υποψήφια albums ήταν ήδη πάρα πολλά, σκεφτήκαμε να πάρουμε τα πράγματα χρονικά και όχι απλά να θυμηθούμε τις πρώτες κυκλοφορίες κάθε μπάντας, αλλά να βαθμολογήσουμε κάθε ντεμπούτο καθώς και την προοπτική της κάθε μπάντας με σημερινά δεδομένα (στο τέλος της σελίδας). Ας θυμηθούμε όμως πρώτα τα σημαντικότερα prog ντεμπούτα του 2010 (σε σειρά με βάση τον μήνα και ημέρα κυκλοφορίας) και τι έχει κάνει η κάθε μπάντα από τότε.
Tonbruket – Dan Berglund’s Tonbruket
Οι Tonbruket σχηματίστηκαν από έναν Dan Berglund πρόθυμο να επιδείξει τις ροκ ρίζες του, ύστερα από την τραγική διάλυση των e.s.t.. Ουσιαστικά μία ισότιμη κολεκτίβα, μας παρέδωσε ένα ντεμπούτο το οποίο ισορροπεί πάνω σε μια πληθώρα από στυλ και εντούτοις καταφέρνει να είναι ξεχωριστό και αυθεντικό. Όπως προτείνει και το όνομά τους (Tonbruket σημαίνει «ηχουργείο» στα σουηδικά), η μπάντα σμίλευσε ένα πυρόπνοο ον – πρωταγωνιστή σε επική ταινία φαντασίας, το οποίο αποτελείται από post-rock, prog, country, σύγχρονη σύνθεση και jazz. Αυτό χωρίς να υστερεί σε ενέργεια ή να αναβάλλει τον πειραματισμό, ενώ διατηρεί και κάποιες ποπ ευαισθησίες. Ένα φανταστικό άλμπουμ πραγματικά, ένα αριστούργημα.
|
Από τότε… Έχουν κυκλοφορήσει άλλα 3 άλμπουμ τα οποία ίσως να μην είναι στο ίδιο επίπεδο με το πρώτο και είναι συναυλιακά ενεργοί. |
Haken – Aquarius
Το ντεμπούτο των Βρετανών ήρθε το 2010 και έδωσε πολύ γρήγορα το στίγμα της μπάντας. Progressive metal σχολής Dream Theater, όπως όμως οι Theater δεν είχαν γράψει για καιρό. Το Aquarius με μια πρώτη ακρόαση μπορεί να φανεί λίγο φλύαρο και υπερφορτωμένο, αλλά με προσοχή και παραπάνω ακροάσεις φαίνονται όλα τα στοιχεία που αργότερα θα αγαπήσουμε στη μπάντα. Εκλεκτικοί και με εξαιρετική αισθητική, η μπάντα δείχνει αρκετά από τα πρόσωπα της. Συμφωνικό prog, jazz, heavy metal και όλα αυτά συνδεδεμένα με εξαιρετική μουσικότητα. Το ντεμπούτο των Haken μπορεί να μην είναι κάτι καινούριο ή κοσμοϊστορικό, αλλά σε μια περίοδο που το prog metal δεν είχε τίποτα το ιδιαίτερο να αναδείξει, το Aquarius ήταν φρέσκο και ελπιδοφόρο.
|
Από τότε… Οχτώ χρόνια και τρία άλμπουμ αργότερα, οι Haken έχουν εξελιχθεί σε ακρογωνιαίος λίθος του prog metal και έχουν καταφέρει να πείσουν ακόμα και τους πιο δύσπιστους για την αξία και το ταλέντο τους. |
Ciccada – A Child In the Mirror
Κατά τη διάρκεια του A Child In The Mirror, το αθηναϊκό σχήμα επενδύει στην ανάπτυξη μιας πηγαίας μελωδικότητας, η αμεσότητα και ευθύτητα της οποίας κυριαρχεί στο ηχητικό του αποτέλεσμα, καθώς τοποθετείται έξοχα και με άνεση στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Σε αυτό συνηγορούν οι όμορφες εναλλαγές μεταξύ νηνεμίας και έντασης, πλάι στη λεπτοδουλειά που επιτελέστηκε τόσο σε επίπεδο ενορχήστρωσης και απόδοσης, όσο και σε επίπεδο μίξης και παραγωγής.
Εντός ενός prog folk σκηνικού που διαμορφώνει μελίρρυτα το γκρουπ, διατυπώνεται ένα ύφος με αναφορές, μεταξύ άλλων, στην πεμπτουσία της δραστηριοποίησης των Gentle Giant, Renaissance, Genesis και Gryphon. Κι αποτελεί κατάκτηση για τους Ciccada το γεγονός ότι δεν απλώνουν μονάχα επιτυχημένα τις επιρροές τους, μα κατορθώνουν να εντυπώσουν στον δέκτη την προσωπική τους ηχητική άποψη, με χαρακτήρα που δεν στέκεται σε αναβιώσεις τεχνοτροπιών.
|
Από τότε… Προ τριετίας κυκλοφόρησαν το δεύτερο άλμπουμ τους, The Finest of Miracles, που τους βρίσκει να επισκέπτονται τις prog ρίζες και αναφορές τους με πληρέστερο, λιγότερο ασφαλές και περισσότερο κατασταλαγμένο τρόπο σε σχέση με το ντεμπούτο τους. |
My Brother the Wind – Twilight in the Crystal Cabinet
Ο σχηματισμός των My Brother The Wind προήλθε από την ανάγκη τεσσάρων μουσικών να τζαμάρουν, χωρίς απαραίτητα να έχουν ξαναβρεθεί όλοι μαζί σε studio. Αυτό ακριβώς είναι που καταφέρνουν σε ηχογραφημένη μορφή στην πρώτη τους απόπειρα με το Twilight In the Crystal Cabinet. Δύο κιθάρες, μπάσο και ντραμς σε προσπάθεια αποτύπωσης της πηγαίας έμπνευσης. Το πλέον εντυπωσιακό όμως πίσω από το εγχείρημα αποτελεί η δομική σύσφιξη που έχουν οι νεότευκτες αυτές ιδέες, ενώ πολύ σημαντικό είναι και το άγγιγμα που υπάρχει, από το σύνολο της Σκανδιναβικής ψυχεδελικής και space μουσικής, στο τελικό αποτέλεσμα. Ένας δίσκος απαραίτητος για τους λάτρεις του jamming ανεξαρτήτου είδους.
|
Από τότε… Η συνέχεια για τους Σουηδούς υπήρξε εντυπωσιακότερη με το λιγότερο αυθόρμητο αλλά πολύ πιο φροντισμένο και εν τέλει πιο ισορροπημένο I Wash My Soul In The Stream Of Infinity. Το Once There Was A Time When Space And Time Were One που ακολούθησε, στερούταν των κορυφώσεων των δύο πρώτων πονημάτων, χωρίς όμως να υστερεί φανερά κάπου. |
Sky Architect – Excavations of the Mind
Το Excavations Of The Mind αποτελεί ένα από τα πλέον ελπιδοφόρα ντεμπούτα της χρονιάς. Οι Sky Architect καταφέρνουν στα 50 του λεπτά να τα κάνουν όλα σωστά, παραδίδοντας ένα σεμινάριο για το πώς πρέπει να παίζεται το by the book progressive rock. Η αλήθειά είναι πως η πρωτοτυπία είναι ο μόνος τομέας που οι Ολλανδοί υπολείπονται εδώ, αφού χειρίζονται με μαεστρία τη φόρμα του ήχου όπως αυτή προέκυψε την εποχή που μπάντες όπως οι Gentle Giant, οι Genesis και οι Yes αμφισβητούσαν την κλασική rock φόρμα. Οι μεγάλες σε διάρκεια συνθέσεις δεν δείχνουν να τους φοβίζουν, ενώ ηχούν σαφέστατα heavy σε σημεία, προσκαλώντας τους οπαδούς των Dream Theater στο παιχνίδι, οι οποίοι μαζί με τους φίλους συγκροτημάτων όπως οι Spock’s Beard οφείλουν να τους δώσουν μια ευκαιρία, αν δεν το έχουν κάνει ήδη.
|
Από τότε… Η συνέχεια για τους Sky Architect δεν υπήρξε τόσο εντυπωσιακή, αφού το ντεμπούτο τους αποτελεί μέχρι σήμερα την κορυφαία τους κυκλοφορία. Παρόλα αυτά και οι τρεις επόμενοι studio δίσκοι τους είναι άξιοι, με κορυφαίο τον A Billion Years οf Solitude του 2013. |
The Contortionist – Exoplanet
Το Exoplanet κυκλοφόρησε το 2010 και εντάσσεται στην κατηγορία του deathcore, δηλαδή death metal riffs, χαμηλό κούρδισμα και hardcore breakdowns, ευτυχώς όμως δε μένει μόνο εκεί. Οι The Contortionist διανθίζουν τη μουσική τους με djent στοιχεία (κάνοντάς τους πρωτοπόρους του ιδιώματος που τότε ήταν στην αρχή του) αλλά και με μελωδικά σημεία, τα όποια τους δίνουν έναν πιο progressive χαρακτήρα και τους απομακρύνουν από τον συρφετό των αμερικάνικων συγκροτημάτων που έπαιζαν metal με pop refrain και κυριαρχούσαν εκείνη την εποχή. Οι επιρροές από Between the Buried and Me και Meshuggah είναι έκδηλες στο ντεμπούτο, όμως έντονο είναι και το προσωπικό στοιχείο στον ήχο τους (φωνή, πλήκτρα), καθιστώντας το Exoplanet έναν ποιοτικό δίσκο που επιβίωσε από τη deathcore λαίλαπα της δεκαετίας που διανύουμε.
|
Από τότε… Από το ντεμπούτο τους και μετά, οι The Contortionist κυκλοφόρησαν τρεις δίσκους, όπου σταδιακά απεμπόλησαν τον deathcore ήχο τους και υιοθέτησαν έναν progressive / avant-garde metal χαρακτήρα. Αποκορύφωμα της μέχρι τώρα καριέρας τους είναι το Language του 2014, με το περσινό Clairvoyant να ακολουθεί. |
BunChakeze – Whose Dream
Οι Αγγλο-Σουηδοί BunChakeze σχηματίστηκαν στις αρχές των 80s στο Λονδίνο και μέχρι το 1985 είχαν ολοκληρώσει τις ηχογραφήσεις του Whose Dream το οποίο δεν είδε το φως μέχρι το 2010. Πρόκειται για μελωδικό progressive rock με σαφή δομή κομματιών και όχι ατελείωτα σόλο, μουσική ηχητικά σχετική με το neo-prog που άνθιζε τότε στη Βρετανία. Ο πυρήνας της μπάντας ήταν οι Colin Tench, Gary Derrick και Cliff Deighton και ακόμα και σήμερα οι BunChakeze ακούγονται πρωτότυποι, αν και ο όγκος (λογικά) απουσιάζει από τη μουσική τους και η παραγωγή της εποχής παρά το όποιο remastering ακούγεται μέτρια και επίπεδη (επίσης λογικά). Προτείνεται στους φίλους του μελωδικού prog rock του παρελθόντος.
|
Από τότε… Δεν έγραψαν καινούργια μουσική, δεν κυκλοφόρησαν άλλο δίσκο και ο Colin Tench δυστυχώς πέθανε πριν λίγους μήνες (27/12/2017). |
Amoeba Split – Dance of the Goodbyes
Ποιος θα το περίμενε πως το καλύτερο δείγμα jazz prog της δεκαετίας που διανύουμε όπως το διδαχθήκαμε από τη σπουδαία Σκηνή του Canterbury θα κυκλοφορούσε από μία άσημη ισπανική μπάντα; Οι Amoeba Split πριν μας προσφέρουν το εξαιρετικό τους ντεμπούτο Dance Of The Goodbyes μετρούσαν ήδη 9 χρόνια ζωής, ωστόσο μερικές δυσκολίες τους ανάγκασαν να καθυστερήσουν αρκετά την κυκλοφορία του. Με όχημα το πολύ υψηλό τεχνικό τους επίπεδο και το γεμάτο μουσικό οπλοστάσιο (κιθάρα, σαξόφωνο, φλάουτο, πιάνο, Hammond, Mellotron, mini-Moog), επιδίδονται σε μεγαλόπνοα και εντυπωσιακά τζαμαρίσματα γεμάτα με αλλαγές ρυθμών και εμπνευσμένες μελωδίες.
|
Από τότε… Μόλις πριν από δύο χρόνια οι Ισπανοί progsters κυκλοφόρησαν τον δεύτερο studio δίσκο τους με τον λιτό και κατατοπιστικότατο τίτλο Second Split, μία ακόμη ποιοτική δουλειά για τον χώρο του jazzy prog rock. |
Lebowski – Cinematic
Το πολωνικό κουαρτέτο των Lebowski μας προσέφερε στην αρχή της τρέχουσας δεκαετίας τον μοναδικό δυστυχώς μέχρι και σήμερα full length studio δίσκο τους. Το Cinematic αποτελεί έναν φόρο τιμής σε μερικούς αγαπημένους Πολωνούς (κυρίως) σκηνοθέτες των Lebowski, με τη βασική ιδέα να υποστηρίζεται απόλυτα από το μουσικό περιεχόμενο καθώς η ακρόαση του δίσκου αποκτά μία σπάνια κινηματογραφική ροή. Στοιχεία από neo prog, jazz, symphonic, world music και ambient μπλέκονται και συνδυάζονται μοναδικά υπηρετώντας το κεντρικό concept, ενώ η διάνθιση των πανέμορφων instrumental θεμάτων με αποσπάσματα διαλόγων από ταινίες προσδίδει το κάτι παραπάνω στο τελικό αποτέλεσμα.
|
Από τότε… Έκτοτε οι Lebowski έβγαλαν 2 ικανοποιητικά EP ονόματι The DoosanWay και Goodbye My Joy, ενώ μόλις πέρσι κυκλοφόρησαν τον live δίσκο Lebowski Plays Lebowski που περιλαμβάνει καινούριο υλικό πλην τριών συνθέσεων. |
Nordagust – In the Mist of Morning
Με πολλά demo και διάφορα μπρος-πίσω που κράτησαν περίπου μια δεκαετία, οι Νορβηγοί Nordagust κυκλοφορούν το 2010 το πρώτο και μοναδικό album τους, ένα εξαιρετικό δείγμα των ικανοτήτων τους. Με τον δίσκο να διαθέτει καθολικά μια μουντή, σχεδόν πνιγηρή ατμόσφαιρα (σε αυτό συμβάλει η χροιά της φωνής του Daniel Solheim) που εδράζει στην σκηνή της Βόρειας Ευρώπης (Anekdoten, Änglagård) και βεβαίως στην παραδοσιακή μουσική της περιοχής. Η χρήση οργάνων όπως το mellotron ή το kantele, προσδίδει στις συνθέσεις ακριβώς αυτά τα χαρακτηριστικά με το συνολικό αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα ώριμο για ντεμπούτο. Το μοναδικό, ουσιώδες σημείο στο οποίο υστερεί ο δίσκος είναι η ηχογράφηση (ειδικά στις κιθάρες και τα φωνητικά), που θυμίζει ερασιτεχνικές προσπάθειες της προηγούμενης δεκαετίας.
|
Από τότε… Οι Nordagust δυστυχώς διαλύθηκαν το 2012, ενώ τον Ιανουάριο του 2016 ανακοίνωσαν ότι δουλεύουν πάνω σε νέο υλικό, που μόνο εάν ικανοποιήσει τα ποιοτικά standards που έχουν θέσει, πρόκειται να το κυκλοφορήσουν. |
Magic Bus – Magic Bus
Με απαρχή το 2010 και την παρθενική τους στούντιο κυκλοφορία, οι Magic Bus από την κωμόπολη Totnes, επί της κομητείας τού Devon της νοτιοδυτικής Αγγλίας, προσεγγίζουν με προοδευτικότητα τον rock ήχο, από τη σκοπιά που πρωτοφανέρωσαν κυρίως καλλιτέχνες και σχήματα του περίφημου Canterbury ήχου. Εντούτοις, μία παράλληλη ροπή προς τη χίπικη ψυχεδελική πολυχρωμία της Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ των τελών της δεκαετίας του ’60, προσδίδει επιπρόσθετη σαγήνη στο καταστάλαγμα των μουσικών τους αναζητήσεων. Ως εκ τούτου, στο ομώνυμο άλμπουμ τους συντελείται μια απολαυστική και εν τέλει ισορροπημένη επικοινωνία μεταξύ rock, jazz και folk υπό το πρίσμα μιας psych-prog τεχνοτροπίας.
Είναι δύσκολο να μην υποκύψει κανείς στις εθιστικές “συνομιλίες” μεταξύ κιθάρων, πλήκτρων, φλάουτου και φωνητικών που οικοδομούν τις σφριγηλές και εύληπτες μελωδίες των Magic Bus. Μελωδίες, οι οποίες σε συνδυασμό με το ρυθμικό section δημιουργούν μια υπέροχη ευφορία στον επίδοξο ακροατή.
|
Από τότε… Εξακολουθούν να κυκλοφορούν συναρπαστικά άλμπουμ, φτάνοντας τα τρία σε αριθμό, με το Phillip The Egg να ξεχωρίζει ανάμεσα στους δίσκους του 2017. Εδώ, το ρίσκο του γκρουπ να ισχυροποιήσει το prog στίγμα των συνθέσεων του, στέφεται με απόλυτη επιτυχία. |
Pikapika TeArt – Moonberry
Θα έπρεπε να πας πίσω στο 2010 και όχι μακρύτερα από την Σιβηρία για να βρεις ένα άλμπουμ τόσο εντυπωσιακό όσο το Moonberry, από ένα σύνολο που προήλθε ξαφνικά σχεδόν από το πουθενά. Οι Pikapika TeArt είναι ένα μοντέρνο chamber rock σύνολο το οποίο αυτοσυστήνεται αντλώντας τις επιρροές του από διάφορες πλευρές. Επηρεασμένοι από περιπτώσεις όπως οι Volapuk, οι Henry Cow, οι King Crimson, ο Igor Stravinsky και ο Dmitri Shostakovich αλλά και οι παραδοσιακές τους ρίζες, κατάφεραν να παρουσιάσουν ένα εξαιρετικό κομμάτι πολυσύνθετης τέχνης το οποίο παρόλα αυτά είναι προσβάσιμο. Ακόμη και αν το αποτέλεσμα δεν είναι εξαιρετικά πρωτοποριακό, παραμένει ωστόσο μία μουσικά μοναδική πρόταση τέτοιας αξίας που λίγα δισκογραφικά ντεμπούτα έχουν να επιδείξουν.
|
Από τότε… Έχουν αποσυρθεί στις σκιές από τις οποίες προήλθαν. Για καιρό ήλπιζα ότι θα δούλευαν στο επόμενό τους άλμπουμ αλλά δυστυχώς φαίνεται να έχουν διαλυθεί. |
Verbal Delirium – So Close and Yet So Far Away
Μετά από μια δεκαετία γεμάτη από αλλαγές μουσικών και ζυμώσεις ιδεών, το ντεμπούτο των Verbal Delirium ήταν μια εξαιρετική πρώτη γεύση για το τι θα ακολουθήσει στην ελληνική σκηνή. Μελωδικό progressive rock με επιρροές από Sylvan, Discipline αλλά και από King Crimson και Genesis. To So Close and Yet So Far Away περιέχει εξαιρετικές ιδέες, ωραίες μελωδίες και προσωπικότητα. Πέρα από τις αδιαμφισβήτητες ικανότητες των μουσικών, τα φωνητικά του Jargon ξεχωρίζουν στο δίσκο, μιας και προσφέρουν μια παραπάνω δυναμική στα κομμάτια. Ένα πολύ καλό ντεμπούτο για την ελληνική σκηνή η οποία ενώ είχε ήδη τα θεμέλια σιγά σιγά εξελισσόταν και χρειαζόταν κυκλοφορίες σαν αυτή.
|
Από τότε… Η μπάντα μετά από μερικές αλλαγές σύνθεσης συνεχίζει να εξελίσσεται, να κυκλοφορεί δίσκους (From the Small Hours of Weakness, The Imprisoned Words of Fear) ακόμα καλύτερους από το ντεμπούτο παίζοντας live σε πόλεις της Ευρώπης. |
Nemrud – Journey of the Shaman
Το εκ Τουρκίας συγκρότημα συνευρέθηκε για πρώτη φορά το 2008 και σχηματίστηκε από μία τριάδα μουσικών για να καταλήξει στους επόμενους δύο δίσκους σε κουαρτέτο. Το Journey of the Shaman αντλεί καλλιτεχνική υπόσταση από την πιο λαμπρή περίοδο των αγαπημένων τους Eloy της περιόδου 1973-1981 διαποτίζοντας καταλυτικά το space / symphonic / progressive rock τους μαζί με ψήγματα επιρροών που ενυπήρχαν σε cult prog rock σχήματα όπως στους επίσης Ανατολίτες Osiris (δηλαδή Camel και δευτερευόντως Genesis). Ο δίσκος στο σύνολό του (concept album με δομή που παραπέμπει σε συνθέσεις των Γερμανών προτύπων τους όπως το Between the Times ή το The Apocalypse) δεν αποτελεί το δυνατότερό τους χαρτί (αυτό είναι το επόμενο, Ritual), αλλά παρόλα αυτά συνιστά μία εργώδης προσπάθεια και μία αξιόλογη εκκίνηση με χτυπητές αδυναμίες αλλά και με κάποιες εκστατικές – μαγικές στιγμές, ενός σχήματος που εξ αρχής γνώριζε ποια πεδία ήθελε να εξερευνήσει με τη μουσική της.
|
Από τότε… Η μπάντα δείχνει πως έχει κατασταλάξει στο ύφος που πρεσβεύει, αλλά η μέχρι σήμερα επίδοσή τους δεν έχει επιφέρει κάποιο αριστούργημα. Πληροφορίες και ανακοινώσεις για κάτι νέο δεν υπάρχουν, αναμένεται κατά πόσο μπορούν να ξεπεράσουν τους ίδιους τους εαυτούς. |
Αυτά ήταν τα 14 πιο σημαντικά ντεμπούτα που ξεχωρίσαμε από το 2010. Οι συντάκτες του Progrocks.gr editors (όχι μόνο όσοι υπογράφουν το άρθρο) βαθμολόγησαν τα album αυτά καθώς και την προοπτική κάθε μπάντας με βάση την μέχρι σήμερα πορεία τους. Οι μέσοι όροι των βαθμολογιών έδωσαν τα παρακάτω αποτελέσματα:
Στο παραπάνω ραβδόγραμμα φαίνονται οι μέσοι όροι των βαθμολογιών μας τόσο για κάθε δίσκο όσο και για την προοπτική κάθε μπάντας σήμερα. Το πρώτο album των Amoeba Split αναδείχθηκε κορυφαίο (8.5/10), και ακολούθησαν τα ντεμπούτα των Tonbruket (8.4/10), Ciccada (8.35/10) και Pikapika TeArt (8.33/10), ενώ ως πιο ελπιδοφόρες μπάντες αναδείχθηκαν οι Verbal Delirium (8.77/10) και ακολούθησαν οι Ciccada (8.61/10) και οι Haken (8.42/10).
Επανερχόμαστε σύντομα με το δεύτερο μέρος και τα prog ντεμπούτα του 2011!
Κάντε το πρώτο σχόλιο