Vespero – Fitful Slumber Until 5 A.M.

A deeper kind οf slumber

O ύπνος πάντοτε αποτελούσε μία άγνωστη πτυχή της ανθρώπινης  φύσης. Περιλαμβάνει διαφορετικές καταστάσεις οι οποίες εναλλάσσονται με συγκεκριμένο τρόπο, προσδίδοντάς του μία ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, κατά τις οποίες λαμβάνουν χώρα ιδιαίτερα πολύπλοκες εγκεφαλικές διαδικασίες που αφορούν το υποσυνείδητο, καθώς και τα όνειρα. Αυτή είναι η θεματολογία με την οποία καταπιάνονται οι Vespero στο καινούριο τους concept album με τίτλο “Fitful Slumber Until 5 A.M.”.

H φράση “meanwhile in Russia” ίσως είναι αρκετή για να κατατοπίσει σχετικά με το δίσκο αυτό όσους μουσικόφιλους είναι παράλληλα λάτρεις της extreme θεματολογίας γύρω από τη ρωσική αισθητική. Οι Vespero άλλωστε είναι μία extreme μπάντα που από την πρώτη μέχρι και την τελευταία κυκλοφορία (έξι συνολικά) κινείται με συνέπεια στα μονοπάτια του ακραίου προοδευτικού space πειραματισμού και έχει καταφέρει να δημιουργήσει το δικό της αποτύπωμα, καθώς και ένα συμπαγή πυρήνα οπαδών, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν καταφέρει ποτέ να παίξουν live εκτός Ρωσίας.

Οι «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» γνωρίζουν τις δυνατότητες των Vespero και πόσο μακριά μπορούν να (τους) πάνε. Στο “Fitful Slumber Until 5 A.M.”, όπως και στο προηγούμενo album τους με τίτλο “Droga” έχουν επιχειρήσει (καλώς) να χαλιναγωγήσουν  το παίξιμό τους, δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στο συνθετικό κομμάτι. Οι επιρροές από Gong, πρώιμους Floyd και krautrock είναι αυτές που χαρακτηρίζουν το συγκρότημα διαχρονικά και είναι παρούσες για άλλη μια φορά, όπως άλλωστε και οι δαιδαλώδεις πολυρρυθμίες (με jazz προσέγγιση) στα τύμπανα και ο μινιμαλισμός του Robert Fripp στα κιθαριστικά μέρη. Κυρίως όμως υπάρχει το στοιχείο που κάνει τους Vespero μοναδικούς: o σπάνιος συνδυασμός εκτελεστικής δεινότητας και απόλυτης ελευθεριότητας.
Το στοιχείο που κάνει την εμφάνισή του στο “Fitful Slumber…” είναι το ethnic στοιχείο. Η χρήση μαντολίνου, ακορντεόν και zhaleika, οργάνων αρκετά διαδεδομένων στη ρωσική παράδοση, δίνει μία ξεχωριστή πινελιά στο δίσκο, δένει αρμονικά με τα προαναφερθέντα μουσικά στοιχεία και πηγαίνει τους Vespero ένα βήμα μπροστά, ηχητικά και καλλιτεχνικά. Οι συνθέσεις συμβολίζουν με αφηρημένο τρόπο (όπως δηλώνει η ονοματολογία τους) τα διαφορετικά στάδια της διαδικασίας του ύπνου, ενώ ταυτόχρονα έχουν απόλυτη συνοχή μεταξύ τους, αποτελώντας μία ενιαία οντότητα. Χωρίς καμία υπερβολή, το flow των κομματιών στο “Fitful Slumber Until 5 A.M.” είναι μνημειώδες.

Κατά τη γνώμη μου, η κορύφωση του δίσκου εντοπίζεται στο “4:30:00 – 4:36:55 / Vision 5. Ezel”, όπου το ethnic στοιχείο έχει κυρίαρχο ρόλο, επάνω σε ένα διαστημικό χαλί όπου το μονό μέτρο του δίνει το χαρακτήρα του ατέρμονου. Πάντως, δεν μπορείς να πεις εύκολα ότι ξεχωρίζει μεταξύ κομματιών όπως το “Atil” (μα πόσο Gong!), το “1507” (μα πόσο King Crimson!) ή το “Kamzas Red Sands” (μα πόσο Ozric!).

Το “Fitful Slumber Until 5 A.M.” είναι ένας δίσκος που ακροβατεί μεταξύ ονείρου και υποσυνείδητου. Εβδομήντα λεπτά (μοιάζει απίστευτο, αλλά τόσα είναι) μακριά από την πραγματικότητα, που γλυκά, θολά και υπερβατικά βάζουν μοιραία τον ακροατή στη δική τους χωροχρονική διαδικασία. Ο καλύτερος δίσκος έως τώρα από ίσως την σπουδαιότερη μπάντα του space rock σήμερα. Τους Vespero.

9.5 / 10

Ηλίας Γουμάγιας

Όνειρο μέσα σε όνειρο

Κάθε νέα κυκλοφορία των Vespero είναι μία ευχάριστη πρόκληση και συνάμα μία απολαυστική περιπέτεια για τον ακροατή. Το έκτο album τους δεν αποτελεί εξαίρεση, κάθε άλλο μάλιστα. Πρόκειται για ένα ορχηστρικό (καμία έκπληξη εδώ) concept δίσκο με θέμα τις λειτουργίες του ανθρώπινου υποσυνείδητου, τα όνειρα, τα οράματα και φυσικά τη σχέση τους με τη μουσική. Πιο συγκεκριμένα, οι Vespero έντυσαν με μουσική τα 70 τελευταία λεπτά ενός διακοπτόμενου ύπνου μέχρι ακριβώς τις 5 τα ξημερώματα. Αναμφισβήτητα πρωτότυπο όσο και χαλαρό concept, ωστόσο εκτός των τίτλων των επτά κομματιών και του πανέμορφου εξώφυλλου, το ψυχολογικό έως ψυχεδελικό υπόβαθρο της βασικής ιδέας αναπόφευκτα απασχολεί περισσότερο τους δημιουργούς παρά τους ακροατές. Και φυσικά αυτό δεν αποτελεί μειονέκτημα για το δίσκο. Οι Vespero προέβλεψαν να προσφέρουν μέσω της μουσικής τους ελευθερία σαν κι αυτή που εξαρχής τους ενέπνευσε.

Μπορεί η instrumental φύση των κομματιών να καθιστά προαιρετική την παρακολούθηση ενός concept, αλλά αυτή η προαιρετικότητα αποτελεί το πεδίο επένδυσης των Vespero. Η περαιτέρω ωρίμανσή τους σε συνθετικό και κυρίως σε εκτελεστικό επίπεδο είναι παραπάνω από φανερή. Αυτό που παρατηρήθηκε στις τελευταίες κυκλοφορίες τους εδώ σχηματοποιείται ωραιότατα. Η ηχητική οξύτητα έχει μειωθεί κι άλλο με την προοδευτικότητα να κερδίζει τη μερίδα του λέοντος. Ο δε κυρίαρχος jamming χαρακτήρας αναδεικνύεται εξίσου εντός πιο αυστηρών συνθετικών ορίων αυτή τη φορά, πιθανώς σημαίνοντας το τέλος της free-form απενοχοποίησης. Το prog/space rock των Vespero βασίζεται πλέον σε αυξημένη πυκνότητα χωρίς καμία ψυχεδελική «ευκολία», αλλά με το krautrock χρώμα να παραμένει. Αυτό έχει ως συνέπεια η μουσική τους να είναι εκ των πραγμάτων δύσβατη (με τέτοιο ρυθμικό section δε γίνεται αλλιώς), αλλά και πιο προσεγγίσιμη από νέους ακροατές. Σε αυτό συντείνουν η αυξημένη μελωδικότητα και τα παραδοσιακά στοιχεία που είναι εντονότερα από ποτέ (το μαντολίνο του Alexander Kuzovlev είναι βασικό όργανο στην μπάντα) καθώς και όλες οι επιπλέον προσθήκες οργάνων που είναι καταλυτικές στο τελικό αποτέλεσμα. Τσέλο, φλάουτο, σαξόφωνο, zhaleyka και ακορντεόν προσθέτουν απαραίτητα (και πολύ ιδιαίτερα) χρώματα στα πλήκτρα και τις κιθάρες του κύριου εμπνευστή Alexey Klabukov. Μετά από κάθε ακρόαση του “Fitful Slumber Until 5 A.M.” μένει έντονη η εντύπωση μιας εκπληκτικής ισορροπίας μεταξύ πειραματισμού, vintage prog, αιθέριας ψυχεδελικότητας και folk/ethnic με καθαρά προσωπική σφραγίδα και ιδιοφυή δοσολογία.

Οι εναλλαγές ατμοσφαιρικών και επιθετικών σημείων καθιστούν και αυτό το album ένα πεδίο ανακάλυψης και βίωσης πολλών σπουδαίων στιγμών που δεν εξαντλούνται με βάση τον αριθμό των ακροάσεων. Αυτά αντανακλώνται ιδανικά στο καταπληκτικό “3:50:18 – 4:02:15 / Vision 1. Ogni Fuoco” και στο 14λεπτο “4:36:56 – 4:51:14 / Vision 6. Atil”, ενώ η πιο ακραιφνής prog στιγμή τους εδώ είναι το εμφατικά King crimson-ικό “4:17:37 – 4:29:59 / Vision 4. 1507”. Ίσως το πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι μέσα σε ένα σύνολο σπουδαίων και αρκετά ομοιογενών συνθέσεων ξεχωρίζει το “4:30:00 – 4:36:55 / Vision 5. Ezel” με την πανάκριβη βασική του μελωδία (ακούγεται και στο “Atil” που ακολουθεί) να παραπέμπει στον Mike Oldfield κατά την πρώιμη (βουτηγμένη στο LSD) και κορυφαία περίοδο της καριέρας του.

Αυτό που κατάφεραν οι Vespero με το έκτο τους album δεν ήταν «απλώς» να είναι αυτό το κορυφαίο τους μέχρι σήμερα. Πέτυχαν να παρουσιάσουν μία νέα πρόταση και να εμφανίσουν έναν από τους πιο πρωτότυπους χαρακτήρες στο progressive rock τα τελευταία χρόνια.            

9 / 10

Δημήτρης Καλτσάς        

A deeper kind οf slumber

O ύπνος πάντοτε αποτελούσε μία άγνωστη πτυχή της ανθρώπινης  φύσης. Περιλαμβάνει διαφορετικές καταστάσεις οι οποίες εναλλάσσονται με συγκεκριμένο τρόπο, προσδίδοντάς του μία ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, κατά τις οποίες λαμβάνουν χώρα ιδιαίτερα πολύπλοκες εγκεφαλικές διαδικασίες που αφορούν το υποσυνείδητο, καθώς και τα όνειρα. Αυτή είναι η θεματολογία με την οποία καταπιάνονται οι Vespero στο καινούριο τους concept album με τίτλο “Fitful Slumber Until 5 A.M.”.

H φράση “meanwhile in Russia” ίσως είναι αρκετή για να κατατοπίσει σχετικά με το δίσκο αυτό όσους μουσικόφιλους είναι παράλληλα λάτρεις της extreme θεματολογίας γύρω από τη ρωσική αισθητική. Οι Vespero άλλωστε είναι μία extreme μπάντα που από την πρώτη μέχρι και την τελευταία κυκλοφορία (έξι συνολικά) κινείται με συνέπεια στα μονοπάτια του ακραίου προοδευτικού space πειραματισμού και έχει καταφέρει να δημιουργήσει το δικό της αποτύπωμα, καθώς και ένα συμπαγή πυρήνα οπαδών, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν καταφέρει ποτέ να παίξουν live εκτός Ρωσίας.

Οι «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» γνωρίζουν τις δυνατότητες των Vespero και πόσο μακριά μπορούν να (τους) πάνε. Στο “Fitful Slumber Until 5 A.M.”, όπως και στο προηγούμενo album τους με τίτλο “Droga” έχουν επιχειρήσει (καλώς) να χαλιναγωγήσουν  το παίξιμό τους, δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στο συνθετικό κομμάτι. Οι επιρροές από Gong, πρώιμους Floyd και krautrock είναι αυτές που χαρακτηρίζουν το συγκρότημα διαχρονικά και είναι παρούσες για άλλη μια φορά, όπως άλλωστε και οι δαιδαλώδεις πολυρρυθμίες (με jazz προσέγγιση) στα τύμπανα και ο μινιμαλισμός του Robert Fripp στα κιθαριστικά μέρη. Κυρίως όμως υπάρχει το στοιχείο που κάνει τους Vespero μοναδικούς: o σπάνιος συνδυασμός εκτελεστικής δεινότητας και απόλυτης ελευθεριότητας.
Το στοιχείο που κάνει την εμφάνισή του στο “Fitful Slumber…” είναι το ethnic στοιχείο. Η χρήση μαντολίνου, ακορντεόν και zhaleika, οργάνων αρκετά διαδεδομένων στη ρωσική παράδοση, δίνει μία ξεχωριστή πινελιά στο δίσκο, δένει αρμονικά με τα προαναφερθέντα μουσικά στοιχεία και πηγαίνει τους Vespero ένα βήμα μπροστά, ηχητικά και καλλιτεχνικά. Οι συνθέσεις συμβολίζουν με αφηρημένο τρόπο (όπως δηλώνει η ονοματολογία τους) τα διαφορετικά στάδια της διαδικασίας του ύπνου, ενώ ταυτόχρονα έχουν απόλυτη συνοχή μεταξύ τους, αποτελώντας μία ενιαία οντότητα. Χωρίς καμία υπερβολή, το flow των κομματιών στο “Fitful Slumber Until 5 A.M.” είναι μνημειώδες.

Κατά τη γνώμη μου, η κορύφωση του δίσκου εντοπίζεται στο “4:30:00 – 4:36:55 / Vision 5. Ezel”, όπου το ethnic στοιχείο έχει κυρίαρχο ρόλο, επάνω σε ένα διαστημικό χαλί όπου το μονό μέτρο του δίνει το χαρακτήρα του ατέρμονου. Πάντως, δεν μπορείς να πεις εύκολα ότι ξεχωρίζει μεταξύ κομματιών όπως το “Atil” (μα πόσο Gong!), το “1507” (μα πόσο King Crimson!) ή το “Kamzas Red Sands” (μα πόσο Ozric!).

Το “Fitful Slumber Until 5 A.M.” είναι ένας δίσκος που ακροβατεί μεταξύ ονείρου και υποσυνείδητου. Εβδομήντα λεπτά (μοιάζει απίστευτο, αλλά τόσα είναι) μακριά από την πραγματικότητα, που γλυκά, θολά και υπερβατικά βάζουν μοιραία τον ακροατή στη δική τους χωροχρονική διαδικασία. Ο καλύτερος δίσκος έως τώρα από ίσως την σπουδαιότερη μπάντα του space rock σήμερα. Τους Vespero.

9.5 / 10

Ηλίας Γουμάγιας

Όνειρο μέσα σε όνειρο

Κάθε νέα κυκλοφορία των Vespero είναι μία ευχάριστη πρόκληση και συνάμα μία απολαυστική περιπέτεια για τον ακροατή. Το έκτο album τους δεν αποτελεί εξαίρεση, κάθε άλλο μάλιστα. Πρόκειται για ένα ορχηστρικό (καμία έκπληξη εδώ) concept δίσκο με θέμα τις λειτουργίες του ανθρώπινου υποσυνείδητου, τα όνειρα, τα οράματα και φυσικά τη σχέση τους με τη μουσική. Πιο συγκεκριμένα, οι Vespero έντυσαν με μουσική τα 70 τελευταία λεπτά ενός διακοπτόμενου ύπνου μέχρι ακριβώς τις 5 τα ξημερώματα. Αναμφισβήτητα πρωτότυπο όσο και χαλαρό concept, ωστόσο εκτός των τίτλων των επτά κομματιών και του πανέμορφου εξώφυλλου, το ψυχολογικό έως ψυχεδελικό υπόβαθρο της βασικής ιδέας αναπόφευκτα απασχολεί περισσότερο τους δημιουργούς παρά τους ακροατές. Και φυσικά αυτό δεν αποτελεί μειονέκτημα για το δίσκο. Οι Vespero προέβλεψαν να προσφέρουν μέσω της μουσικής τους ελευθερία σαν κι αυτή που εξαρχής τους ενέπνευσε.

Μπορεί η instrumental φύση των κομματιών να καθιστά προαιρετική την παρακολούθηση ενός concept, αλλά αυτή η προαιρετικότητα αποτελεί το πεδίο επένδυσης των Vespero. Η περαιτέρω ωρίμανσή τους σε συνθετικό και κυρίως σε εκτελεστικό επίπεδο είναι παραπάνω από φανερή. Αυτό που παρατηρήθηκε στις τελευταίες κυκλοφορίες τους εδώ σχηματοποιείται ωραιότατα. Η ηχητική οξύτητα έχει μειωθεί κι άλλο με την προοδευτικότητα να κερδίζει τη μερίδα του λέοντος. Ο δε κυρίαρχος jamming χαρακτήρας αναδεικνύεται εξίσου εντός πιο αυστηρών συνθετικών ορίων αυτή τη φορά, πιθανώς σημαίνοντας το τέλος της free-form απενοχοποίησης. Το prog/space rock των Vespero βασίζεται πλέον σε αυξημένη πυκνότητα χωρίς καμία ψυχεδελική «ευκολία», αλλά με το krautrock χρώμα να παραμένει. Αυτό έχει ως συνέπεια η μουσική τους να είναι εκ των πραγμάτων δύσβατη (με τέτοιο ρυθμικό section δε γίνεται αλλιώς), αλλά και πιο προσεγγίσιμη από νέους ακροατές. Σε αυτό συντείνουν η αυξημένη μελωδικότητα και τα παραδοσιακά στοιχεία που είναι εντονότερα από ποτέ (το μαντολίνο του Alexander Kuzovlev είναι βασικό όργανο στην μπάντα) καθώς και όλες οι επιπλέον προσθήκες οργάνων που είναι καταλυτικές στο τελικό αποτέλεσμα. Τσέλο, φλάουτο, σαξόφωνο, zhaleyka και ακορντεόν προσθέτουν απαραίτητα (και πολύ ιδιαίτερα) χρώματα στα πλήκτρα και τις κιθάρες του κύριου εμπνευστή Alexey Klabukov. Μετά από κάθε ακρόαση του “Fitful Slumber Until 5 A.M.” μένει έντονη η εντύπωση μιας εκπληκτικής ισορροπίας μεταξύ πειραματισμού, vintage prog, αιθέριας ψυχεδελικότητας και folk/ethnic με καθαρά προσωπική σφραγίδα και ιδιοφυή δοσολογία.

Οι εναλλαγές ατμοσφαιρικών και επιθετικών σημείων καθιστούν και αυτό το album ένα πεδίο ανακάλυψης και βίωσης πολλών σπουδαίων στιγμών που δεν εξαντλούνται με βάση τον αριθμό των ακροάσεων. Αυτά αντανακλώνται ιδανικά στο καταπληκτικό “3:50:18 – 4:02:15 / Vision 1. Ogni Fuoco” και στο 14λεπτο “4:36:56 – 4:51:14 / Vision 6. Atil”, ενώ η πιο ακραιφνής prog στιγμή τους εδώ είναι το εμφατικά King crimson-ικό “4:17:37 – 4:29:59 / Vision 4. 1507”. Ίσως το πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι μέσα σε ένα σύνολο σπουδαίων και αρκετά ομοιογενών συνθέσεων ξεχωρίζει το “4:30:00 – 4:36:55 / Vision 5. Ezel” με την πανάκριβη βασική του μελωδία (ακούγεται και στο “Atil” που ακολουθεί) να παραπέμπει στον Mike Oldfield κατά την πρώιμη (βουτηγμένη στο LSD) και κορυφαία περίοδο της καριέρας του.

Αυτό που κατάφεραν οι Vespero με το έκτο τους album δεν ήταν «απλώς» να είναι αυτό το κορυφαίο τους μέχρι σήμερα. Πέτυχαν να παρουσιάσουν μία νέα πρόταση και να εμφανίσουν έναν από τους πιο πρωτότυπους χαρακτήρες στο progressive rock τα τελευταία χρόνια.            

9 / 10

Δημήτρης Καλτσάς