[Transubstans Records / Kommun2, 2014]
Εισαγωγή: Δημήτρης Καλτσάς
12 / 07 / 2014
Εδώ και χρόνια η κατάσταση στα μουσικά πράγματα της Σκανδιναβίας μυρίζει μπαρούτι. Η σύγχρονη rock σκηνή στο βορειότερο κομμάτι της Ευρώπης γνωρίζει τη μεγαλύτερη ακμή στην ιστορία της, με τη Νορβηγία να προηγείται και τη Σουηδία να έπεται (από κοντά). Το κυριότερο χαρακτηριστικό στην όλη κατάσταση είναι ότι αυτή η άνθιση οφείλεται κατά κύριο λόγο στην underground σκηνή και τις εσωτερικές εκρήξεις εντός της, που έχουν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση συγκροτημάτων και δίσκων που κερδίζουν την προσοχή του κοινού. Συγκεκριμένα στη Σουηδία, αυτός ο κοχλάζων αναβρασμός δημιουργικότητας μας έδωσε μπάντες που έκτοτε μας απασχολούν, είτε υπάρχουν μέχρι σήμερα είτε «πρόλαβαν» να διαλυθούν. Ενδεικτικά αναφέρω τα ντεμπούτα των: Paatos (2002), Beardfish (2003), Liquid Scarlet (2004), Moon Safari (2005), Gösta Berlings Saga (2006), Anima Morte (2007), My Brother The Wind (2010), Tonbruket (2010) και βέβαια των Kama Loka (2013).
Φέτος αποδεικνύεται ότι στους Kama Loka θα είμαστε διπλά ευγνώμονες. Κι αυτό, γιατί ο Tobias Petterson (μπάσο) και ο Mikael Ödesjö (κιθάρα) δεν αρκέστηκαν στο καθόλα εντυπωσιακό, βουκολικό, πρωτόλειο prog-folk έργο των Kama Loka. Μετά την κυκλοφορία του άλμπουμ εγκατέλειψαν την μπάντα με στόχο τη δημιουργία ενός “early 70’s progressive rock project”. Έτσι, ένωσαν δυνάμεις με τους Dag Strömqvist (ντραμς) και Jonas Berge (πλήκτρα) και μεταφέρθηκαν μέσα στο δάσος για να δημιουργήσουν μουσική μαζί, σε μια περιοχή που ονομάζεται Agusa (στη ΝΑ Σουηδία, θέρετρο των κατοίκων του Malmö). Το καλοκαίρι του 2013, ένα μεγάλης διάρκειας jam σε μια ζεστή, ηλιόλουστη μέρα ήταν αρκετό για να σχηματιστεί η μπάντα, που πήρε το όνομά της από το μαγευτικό περιβάλλον της Agusa. Τον περασμένο χειμώνα ο Strömqvist αποφάσισε να αφήσει για λίγο την μπάντα για να ταξιδέψει στην Ινδία και στη θέση του ήρθε ο Tim Wallander.
Συγκεντρώνοντας την προϋπηρεσία των μελών των Agusa, αξίζει να γίνει μία αναφορά στις underground μπάντες στις οποίες έχουν συμμετάσχει. Eκτός φυσικά των Kama Loka, ακούγοντας το λυρικό (αλλά και bluesy) heavy progressive rock των The Divine Baze Orchestra, το acid heavy psych των Sveriges Kommuner & Landsting, το Canterbury jazzy prog των Hoofoot και το 70s heavy blues rock των Μagic Jove, αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτό που συνέβη στο ντεμπούτο των Agusa δεν είναι καθόλου τυχαίο. Το “Högtid” είναι στο μεγαλύτερο κομμάτι του instrumental και μουσικά δεν έχει καμία σχέση με οτιδήποτε μετά το 1974. Το prog folk και το psych-prog αντίστοιχα των Σουηδών «πατέρων» Kebnekajse και Panta Rei βρίσκονται εδώ, μαζί με επιρροές από τον αφρό του progressive rock και Krautrock των 70s, με κυριότερες ίσως τους Focus και τους Amon Düül ΙΙ. Ο Ηλίας και ο Πάρης αναλύουν σε βάθος με μεγάλη χαρά.
[bandcamp width=550 height=120 album=984359013 size=large bgcol=ffffff linkcol=0687f5 tracklist=false artwork=small]
Ευτυχισμένο(ς) το 1973 Κάπως έτσι νιώθει κανείς μετά την ακρόαση του “Högtid” των Agusa από τη Σουηδία. Μπορεί η αναλογική παραγωγή να έχει επιστρέψει για τα καλά στο προσκήνιο και πλέον οι περισσότερες μπάντες να προσεγγίζουν τον ήχο τους με αυτόν τον τρόπο, στην περίπτωση των Σουηδών όμως η αισθητική του όλου εγχειρήματος ξεφεύγει από αυτό το πράγμα. Οι Σουηδοί τιμούν το πνεύμα των 70’s με τον καλύτερο τρόπο και είναι σαφές πως, σε οποιαδήποτε διάσταση του χωροχρόνου και αν έβγαζαν το άλμπουμ, θα το έκαναν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, με την ίδια θρησκευτική ευλάβεια. Ο δίσκος-χρονομηχανή των Agusa αποτελείται από πέντε συνθέσεις με ακαταλαβίστικους τίτλους που γοητεύουν. Η όλη κατάσταση δίνει την αίσθηση ότι εκτυλίσσεται μέσα σε ένα δάσος: ένα παραμυθένιο psych-prog-folk τζαμάρισμα σε ένα δάσος της Σουηδίας, όπου ο ήχος του hammond κυριαρχεί με επιβλητικό τρόπο, συχνά-πυκνά δε, ερωτοτροπεί με την κιθάρα θυμίζοντας έντονα στο αυτί τους Focus. Οι Agusa στέκονται επάξια στο ύψος τους και τιμούν την prog κληρονομιά της χώρας τους, πατώντας πάνω σε σκανδιναβικές νότες και μελωδίες, αυτές του παραμυθιού, αλλά και εκείνες του έπους, ενώ τα folk και τα κοινοβιακά krautrock στοιχεία προσθέτουν στο δίσκο επιπλέον ειδικό βάρος. Το άλμπουμ των Agusa, πέρα από το jamming χαρακτήρα του, έχει και ένα άλλο πολύ χαρακτηριστικό γνώρισμα: όλα τα κομμάτια είναι χτισμένα πάνω σε υπέροχες μουσικές φράσεις. Έχουμε την «ηλιόλουστη» folk φρασεολογία του “Melodi Från St Knut” που τη διαδέχονται οργασμικά solos των πλήκτρων και της κιθάρας, την εισαγωγή του “Stigen Genom Skogen” βγαλμένη μέσα από τα μεγαλύτερα έπη της Σκανδιναβικής Μυθολογίας με το σόλο των πλήκτρων και της κιθάρας να δίνουν ένα καθαρά psych-prog στίγμα. Το δεκατετράλεπτης διάρκειας “Östan om Sol, Västan om Mane” με το ανατολίτικο κυρίως θέμα βγαλμένο μέσα από το “Yeti” των Amon Düül ΙΙ κινείται σε krautrock μονοπάτια και αποτελεί προσωπική αδυναμία. Παρότι αρκετά «οξύ», δε χάνει τη σκανδιναβική αύρα ούτε στιγμή. Ο δίσκος κλείνει με το “Kärlek Från Agusa”, το πιο πετυχημένο σημείο jamming του δίσκου κατ’εμέ, με τα τύμπανα και τη ρυθμική κιθάρα να δίνουν ένα μοναδικό groove στο κομμάτι που συνηθίζεται σε άλλα εἰδη της μουσικής, περισσότερο έγχρωμα, όμως τελειώνει μόλις στο 3:04. Η μοναδική αδυναμία του δίσκου κατά τη γνώμη μου είναι αυτή, καθώς το συγκεκριμένο κομμάτι θα μπορούσε εύκολα να έχει τριπλάσια διάρκεια. Στο πρώτο κομμάτι του δίσκου θα σταθούμε ιδιαίτερα: πρόκειται για το “Uti Vår Hage”, ένα συγκλονιστικό έπος του progressive rock, το οποίο βρίσκεται με ευκολία στη λίστα με τα καλύτερα κομμάτια του 2014… αλλά και του 1973! Η κυκλοφορία των Agusa από τη Σουηδία είναι σίγουρα μία από αυτές που θα ξεχωρίσουν τη φετινή χρονιά. Στο χώρο του progressive rock βγαίνουν τέτοια αριστουργήματα, σήμερα. Απαραίτητο για τους οπαδούς των 70’s και σε όσους αρέσει να ακούν παραμύθια γύρω απ’ τη φωτιά.
9 / 10 Ηλίας Γουμάγιας | Swedish prog perfection Σαν να μην πέρασε μια μέρα. Φτιάξε ένα ιδεατό σενάριο όπου τα τέλη των 70s και ολόκληρα τα 80s δεν υπήρξαν ποτέ. Κάτι τέτοιο πάντως φαίνεται να είχε στο μυαλό του το κουαρτέτο από το Malmö της Σουηδίας όταν ηχογραφούσαν τον παρθενικό τους δίσκο. Οι Agusa, με το line-up τους να αποτελείται από μέλη των Sveriges Kommuner & Landsting, Kama Loka και Hoofoot, φαίνεται να σνομπάρουν οτιδήποτε ηχητικά σύγχρονο και μοντέρνο και κάνουν μια γενναία και τολμηρή βουτιά στα θρυλικά early-mid 70s, παίρνοντας στοιχεία από τα περισσότερα παρακλάδια του progressive rock που άνθισαν την εποχή εκείνη. Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό τους είναι το ότι τα μουσικά συστατικά που δανείζονται τα συνδυάζουν μοναδικά και με τρόπο πειστικό, με το αποτέλεσμα να είναι αυθεντικό και πάνω απ’όλα εμπνευσμένο, χωρίς να περιορίζονται στην μοδάτη (ενίοτε και κερδοσκοπική) ρετρολαγνεία που μαστίζει τις μέρες μας. Όπως προαναφέρθηκε και παραπάνω, οι Σουηδοί progsters στις 5 μοναδικές συνθέσεις του δίσκου, με όχημα την άριστη τεχνική τους κατάρτιση, αφομοιώνουν τέλεια τις επιρροές τους και παραδίδουν ένα υψηλού επιπέδου αποτέλεσμα. Στο εναρκτήριο “Uti Vår Hage”τα vintage πλήκτρα του Jonas Berge αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικό ρόλο και σε συνδυασμό με τις καίριες κιθαριστικές επεμβάσεις του Mikael Ödesjö στήνουν ένα ανεπανάληπτο kraut / symphonic anthem με πανέμορφες εναλλαγές στους ρυθμούς και στις ατμόσφαιρες. Το “Melodi Från St Knut” είναι αναμφίβολα η πιο prog folk στιγμή του δίσκου, με τις επιρροές του να μην εντοπίζονται άμεσα στους κολοσσούς του είδους (βλ. Jethro Tull, Spirogyra) αλλά στους 70s πατριώτες τους, όπως οι Ragnarök και οι Kebnekajse. Φυσικά εδώ υπάρχει και έντονη ψυχεδελική ατμόσφαιρα, η οποία είναι διάχυτη σε όλον τον δίσκο. Αυτή όμως η ψυχεδελική ατμόσφαιρα κάνει πιο έντονα την εμφάνιση της στο 14λεπτο “Östan om Sol, Västan om Mane”, ένα ανεπανάληπτο psych / kraut σεργιάνι με oriental ρυθμούς φέρνοντας μας στο νου τους Amon Düül ΙΙ και τις λιγότερο κοσμικές και πιο rural στιγμές των Popol Vuh. Το heavy σημείο στην μέση του κομματιού ανεβάζει ακόμη περισσότερο το τελικό αποτέλεσμα. Στο “Stigen Genom Skogen” που ακολουθεί έχουμε την πρώτη και τελευταία εμφάνιση φωνητικών (δε μας χαλάει κιόλας, είναι η αλήθεια). Μετά τα πρώτα 2,5 περίπου λεπτά που τελειώνει και το σημείο των φωνητικών ξεκινάει ένας ανεπανάληπτος heavy prog καλπασμός στα πρότυπα των Nektar και Eloy με το rhythm section να δίνει ρέστα, τα βαριά πλήκτρα να γεμίζουν τον χώρο και την κιθάρα να σολάρει και να ριφάρει δίχως αύριο μέχρι που η μουσική ξαναγυρνάει στο αρχικό της θέμα, ίσως η αγαπημένη μου σύνθεση. Το πανέμορφο “Kärlek Från Agusa”με τις Camel προεκτάσεις του κλείνει μοναδικά το ονειρικό “Högtid”. Τέτοιοι δίσκοι, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ντεμπούτα, με συγκινούν βαθύτατα και με γεμίζουν με χαρά και ικανοποίηση. Φαίνεται πλέον, ειδικά την τελευταία πενταετία, ότι αυτή η μουσική οπισθοδρόμηση που παρατηρείται στα περισσότερα φάσματα της rock έχει συμπαρασύρει και το progressive που διανύει την τελευταία πενταετία μια δεύτερη νιότη. Νιότη, που δεν οφείλεται τόσο σε δισκογραφικές επιστροφές μεγαθήριων του παρελθόντος, αλλά κυρίως σε νέες μπάντες όπως οι Agusa, ικανές να δημιουργήσουν τόσο εκπληκτικά άλμπουμ όπως το “Högtid”.
9.5 / 10 Πάρης Γραβουνιώτης |
Κάντε το πρώτο σχόλιο