Terrorism and krautrock in postwar GermanyΗ τρομοκρατία και το krautrock στη μεταπολεμική Γερμανία

by Christos Minos

Translation: Alexandros Mantas

At the end of the 1960s Germany was meant to be shocked by the activity of the far-left group of RAF and the way of the German perception about rock music, in other words the legendary krautrock. Many people think that a revolutionary era gives birth to music that belongs to it. The intention of this article is not to link arbitrarily terrorism to music. Even though the best part of the krautrock musicians came from leftwing backgrounds, they had absolutely nothing to do with the violence that RAF exerted, but it is no coincidence that the golden era of krautrock coincides with the most turbulent period of the modern German history. Even though Amon Düül II that are presented below were linked in various ways with RAF, they had nothing to do with armed violence, after all the bond between the two of them has been blown out of proportion. The intention then is to highlight the shades of a turbulent era which was linked like no other in the 20th century with the chimerical visions of the –granted, vague- “to-change this-world” motto.

West Germany at the fall of the 1960s

In the prosperous W. Germany of the 1960s, the memory of Nazism and its crimes that cannot be simply swept under the carpet seemed to begin to fade by the older generations that were now in accord with the over-consuming lifestyle and they were keen on detaching themselves from war’s notorious past. The American way of life, which had taken hold of the German society, had diverted the interest of the majority of the people from politics and matters of ideology.

The arrest of the ill-famed Eichmann and his trial in Israel brought back to the fore the atrocity of the Holocaust and the Nazi crimes. Intellectuals, including Grass and Xambermas, revealed through their works the wounds that Nazism inflicted on the body of the German society. More radical ones would discern the phenomenon of selective memory in the entire Bonn Republic: a western capitalist establishment that cultivated indifference towards the history of the nation to ensure its affluence via consumerism, going hand-in-hand with the USA, as well as the anti-communist hatred. Mai_68_debut_d'une_lutte_prolongeeThey also held the view that the Left had been cast out by an authoritarian regime that was hostile towards any ideological premise that could potentially undermine the ostensible prosperity of its citizens, usually by targeting people with “dangerous” ideas. The appointment of Georg Kiesinger (a former member of the Nazi party) as a Chancellor added to the fear that spoke of shameless cynicism from the German democracy which was not yet done with its Nazi past, since the state apparatus was manned by a number of ex-Nazis.

During the same time, the world was suffering from incidents that would make their mark on contemporary history. The Vietnam War would smear the image of America, lifting off the liberal cloak that draped it. The guerilla leader Ernesto “Che” Guevara was murdered in Bolivia. The French May of 1968 would turn out to be a milestone for the European youth and the riots from the students would spark the outbreak of European youth against an aged regime. The same year, the Prague Spring would be tainted by the Soviet invasion.

In the wake of these events, the young people of Germany would finally get motivated, especially the students who would try to channel protest into creativity: they would either become active in the political arena or they would engage themselves in arts and rock music or they would turn to the armed fight, resorting with no second thought to violence in order to pursue their revolutionary visions.

The Baader Meinhof Complex

On October 18, 1977 the German authorities announce the death of Andreas Baader, Jan-Carl Raspe and Gudrun Ensslin who were imprisoned with charges of terrorism offences and were kept in the so-called white cells in the prison of Stammheim. Their death was concluded as suicide. Irmgard Möller, who was the only survivor from the suicides of that night, disputed the findings of the authorities (according to which she tried to put an end to her life by using a knife). The existence of many blank spots in the case (like where did they get the guns from to carry out the suicide pact) rouse complaints whose target was the German state as the responsible for the death of the masterminds of the organization. Just like Meinhof’s death two years before, whose suicide left many questions unanswered, most of the people made mention of a vindictive stance from the state whose intention was to wipe out these dangerous disturbers of the civil peace.

Raf

During the 1960s, riots broke out in West Berlin including an attack at the American Embassy. The young students began to form political entities, just like Kommune 1 which was created in West Berlin and it would not take too long to show its nonconformist disposition by issuing a proclamation applauding the attack at a mall in Belgium that claimed many lives, urging the Germans to do the same (the German justice took exception to this and sued them, but everyone was declared innocent). The situation came to a head when Rudi Dutschke (a short-lived member of Kommune 1), a vehement supporter of the student movement, was nearly killed by the mentally defective Nazi sympathizer Josef Bachmann. Raging protests broke out anew and Meinhof called people to resist through the column of her magazine. A week before, Baader, Ensslin and two other people had set a department store in Frankfurt on fire and they were arrested shortly after.

Baader, who had violated his probation, was arrested and imprisoned anew. Meinhof, who had resigned from the magazine she was working at, would assist him to escape, an act that would change her life for ever. To this day, psychologists and censors of public life have attempted to put their finger on how an acknowledged journalist of the left and mother of two children was converted to an active member of RAF. Not long after that, the manifesto (a fiery denunciation of capitalism and imperialism) of the group was issued where its name was announced: Red Army Faction and its acronym RAF. Both nod to the nightmarish enemies of Nazi Germany, namely the British RAF that raided mercilessly the German cities and the Red Army that crashed the German one.

Influenced by Che (whose tactic was to give fights mainly in the countryside), they would seek to take the armed revolutionary fight to the urban centres, provided that they would inspire other revolutionary groups with their enterprises. They believed that the conditions were rife for the fall of capitalism in a western country and its collapse would be sped up if they coordinated (at the same time, the Red Brigades were formed in Italy that would follow a similar tactic). Bank robberies, policemen’s murders, bomb attacks… RAF was denting the peace in West Germany and the authorities intensified the investigations. Horst Herold, who was responsible to track down and terminate RAF, aided by technology began to amass a huge volume of data, intruding the private life of thousands of civilians until he achieved his goal: the arrest of Baadar, Meinhof and other members of the group. During the presidency of the social democrat Willy Brandt, a decree was issued that forbade people who were considered to have radical views, especially if they were members of such parties, to work as civil servants.

Ο Jean-Paul Sartre επισκέπτεται τον Andreas Baader
Jean-Paul Sartre visits Andreas Baader

When they were transported to the infamous cells of Stammheim, they went through tortures similar to these displayed in The Clockwork Orange according to their lawyers. They went on hunger strikes. At the same time, the Munich Massacre (where eleven Israeli athletes were killed) which was conducted by the Palestinian group Black September, was associated with RAF. Also, due to the prison conditions, it was decided to call upon a popular person, the intellectual Jean-Paul Sartre to step in and meet Baader in order to get across the demands of the prisoners to the wide public. The meeting illustrated the unbridged gap between the young Baader who was making up for the theoretical gaps in his mind with action and the aged philosopher who was in disagreement with the practices of the group, their hoary demands and, above all, the violence that was not befitting to the German left. Sartre’s stance was in step with the official line of the left which was keeping its distance from RAF, denouncing its actions, which was a mutual feeling after all if we consider the fact that the members of RAF were skeptical of the radicalism that the communist parties demonstrated, which since they were consumed by the system were not proponents of its toppling.

The trial of the members began amidst protests and was turned into a daily parody due to the attitude of the accused who were mocking the judges and were insisting on better living conditions. Meinhof committed suicide under ambiguous circumstances and the morale of the prisoners was constantly waning.

raf_01

The kidnapping of Hanns Martin Schleyer, an executive of Daimler-Benz, inaugurated the “German Autumn” with the kidnappers, members of RAF, asking for the release of their imprisoned comrades. After numerous turnarounds of the authorities, the dead body of the kidnapped was found in a deserted car. An even more impressive attempt of claiming back the prisoners followed up by hijacking a Lufthansa airplane with the demand of exchanging the hostages with the prisoners in Stammheim. After a brief odyssey the hijacking came to an end with the release of the hostages and the death of three hijackers (only Souhaila Andrawes survived) as a result of the raid of the German Federal Police. The same night, the three remaining members of RAF “committed suicide”…

After the death of the three founding members, RAF was regrouped and carried on its operations which were fizzling out with the passage of time until the fall of the Soviet Union (sources speak of clandestine funding of the organization from the USSR). On April 13th, 1992 an out-of-character communiqué was sent to Agence France-Presse office in Bonn, announcing the denunciation of violence in return to the release of the prisoners of RAF. Some sporadic attacks that followed up are held as the lingering swan song of RAF and terror over Europe.

The krautrock of Amon Düül II

In the beginning of the 1960s, the American culture swept over W. Germany which was caught in the middle between the famous consumer goods and the cultural product of rock n’ roll which was instantly embraced.

A special case was the rock band Monks, one of the very first of the country which was formed by soldiers of an American base that released one and only album entitled Black Μonk Τime which shocked the audience. It featured primitive and harsh garage rock that was shifting effortlessly through various rhythms, ending up sounding wacky for the time. The fact that the Americans were well aware that it was unlikely that their music would cross the borders of the country they were living in, liberated them from compromises of any kind. Unwilling to give in to the formulas of the time, they opted to go against the grain and their lyrics, when they made any sense, were genuinely biting against their own country. The impact of his cult album, thanks to its anti-conformist attitude, would influence heavily a musical genre that would come into being a few years later: krautrock.

At the time, the genius German composer Stockhausen was on the crest of his wave having earned respect from many directions for his radical outings. rx_a_LIFO_Stockhausen_1The album Kontanke which was released in 1960 took everyone by storm with its unprecedented electronic sounds (seven solid years before synthesizer arrived on the scene). The groundbreaking Hymnen would also be a huge source of influence and inspiration and would establish him as the mentor of a number of German musicians. The decision of this great musician to give lectures about experimental music in the USA which were attended by bands like Grateful Dead and Jefferson Airplane, and the fact that he in return would attend a gig of the latter, for which he pronounced himself impressed, made many soon-to-be krautock musicians, who not long before thumbed their nose at rock, to reevaluate. Irmin Schmidt and Holger Czukay, students of Stockhausen, would form Can along with Michael Karoli, guitarist and student of the latter who riveted him with his rendition of I Am The Warlus. Another event that stirred the elite and rock became acceptable was Lennon’s marriage to the artist Yoko Ono whose work was very appealing to the intellectual youths (The Beatles had played live in Hamburg in 1965 electrifying the audience).

At the end of the 1960s the rock music was marching through West Germany as native bands began to imitate foreign ones, achieving quite a success. In stark contrast to this success, there was a musical tendency that was not keen on being defined by what was happening abroad, instead the search of new forms of expression and the development of a distinctive style was the priority in this turbulent world. The events of 1968 added up to the cry of a new future, not only with regard to music, but the world as a whole. The same year the Essener Sontag Festival, a massive rock music festival, took place which included Frank Zappa and the Mothers of Invention and Ed Sanders in the bill that would influence drastically the krautrock musicians. At the same festival would also play a band that went under the name of Amon Düül and, to the surprise of the promoters, when the day of the gig had come, they announced the split of the band in two groups: the first one would preserve the name Amon Düül and the second one would simply tag the number II to the original monicker. Odd choices for an uncommonly odd group…

To begin with, the unusual name is a combination of the Egyptian deity Amon (or Amun, Amun-Ra) and an element called Dyl borrowed from the self-created mythology of The Ceyleib People in their album Tanyet (a psychedelic band whose influence on krautock was immense) and which was formed into the German-sounding Düül. Amon Düül were a commune based in Munich in accord with the zeitgeist of the times. The band consisted of grown-ups (and, occasionally, their children), restless artistically and, above all, politically aware, with their mind set to reject the typical patriarchal family structure and live collectively in a totally free environment. They were on intimate terms with the corresponding commune of Berlin, out of which would emerge members of RAF which, as we are about to see, would breathe down Amon Düül’s neck in various ways. In the context of the glorification of absolute freedom that permeated the commune, all of its members with no exception would, if they knew how to play music, participate in musical events and free gigs. This, by default, lack of professionalism, as well as the regime of joint ownership that was in force would result in the departure of the musicians that meant business (Chris Carter was the first to leave and form Amon Düül II that would overshadow the other Düül).

Amon DuulThe original Amon Düül group released the album Psychedelic Underground in 1969 and legend has it that it was recorded within a two-day bender, which makes absolute sense to anyone who has listened to it: a psychedelic orgy whose cohesion is not its strength. The same legend goes that within these two days the material for the two subsequent albums was conceived! The term krautrock was floated due to this album with the strange song titles. Coined by British music journalists who based on the title Mama Düül und Ihre Sauerkrautband Spielt Auf christened this sound krautrock (the word kraut was a term for a German soldier for the two world wars). This label was considered as disparaging by the German musicians and totally out of place with the revolution that this music was brewing (Faust’s option to release a tune entitled krautrock is ironical). After the seventies, the term faded into oblivion. Krautock was incorporated and dissolved in progressive rock until Julian Cope published the book Krautrocksampler in 1995 reviving and absolving it of its negative connotations.

Musicians themselves were leaning towards the term “kosmische musik”, thought up by Edgar Froese of Tangerine Dream which was bang on the button illustrating the spirit of this music and the people who gave birth to it. The idealism of the time was imbuing the youths with lofty ideas, to change the world with the only weapon in their possession: music. Undoubtedly, the term krautrock falls short of describing a movement that spawned revolutionary bands which were so different from one another: From Amon Düül II to Can to Tangerine Dream and Kraftwerk. This movement did not simply contribute to the renaissance of rock exclusively.Phallus Dei The insatiable longing for experimentation provided a new perception for music as a whole.

Amon Düül II also released their debut album Phallus Dei in 1969 via Atlantic Records. Having delved into the style of Pink Floyd and Jefferson Airplane, the band produced an inconceivable psychedelic album, mystical and strangely overwhelming because of its avant-garde aesthetic. Otherworldly male vocals singing in German, incredible guitar jamming, folk melodies (thanks to Chris Karrer’s violin), sitar tinges and astonishing drumming (there are guest appearances from Christian Burchard and Holger Trülzsch of Embryo and Popol Vuh respectively). The title-tack “Phallus of God” (what a title!) stands out as the best piece: a psychedelic Dionysian hymn where the quirky noises in the intro don’t give an inkling of the guitar orgy that segues into an enticing tribal rhythm and the melodies of the violin with ethereal female vocals round off the album majestically. A genuine epic!

Amon Düül II also released their debut album Phallus Dei in 1969 via Atlantic Records. Having delved into the style of Pink Floyd and Jefferson Airplane, the band produced an inconceivable psychedelic album, mystical and strangely overwhelming because of its avant-garde aesthetic. Otherworldly male vocals singing in German, incredible guitar jamming, folk melodies (thanks to Chris Karrer’s violin), sitar tinges and astonishing drumming (there are guest appearances from Christian Burchard and Holger Trülzsch of Embryo and Popol Vuh respectively). The title-tack “Phallus of God” (what a title!) stands out as the best piece: a psychedelic Dionysian hymn where the quirky noises in the intro don’t give an inkling of the guitar orgy that segues into an enticing tribal rhythm and the melodies of the violin with ethereal female vocals round off the album majestically. A genuine epic!

Yeti

Yet Amon Düül II were still plagued by exogenous agents. While the band members carried on living in a commune, they kept on attracting people that were related to RAF. Renate Knaup said that the police raided once their place. They had information that a member of RAF was currently in the house who, according to Renate, had no involvement with the organization, he merely maintained a relationship with a girl who belonged to RAF. She stated that Bader and Meinhof sought refuge at the commune even though Chris Κarrer maintained that he hadn’t twigged who they were. Renate denied this, saying she was terrified because she would have to co-exist with two wanted individuals. Amon Düül II had never political bonds with RAF, but the police had other views on that matter and the band was always in their crosshairs. Renate also recalls that the band had paid a visit to the commune of Berlin for a gig and at some point the police raided the building infuriating the band and the audience.

To return to the music, Phallus Dei became quite a success in W. Germany but not in England where the headquarters of Atlantic were. Nevertheless, the label, which had already signed Can, didn’t stop believing in the band and continued to ladle its support and the band released their second album Yeti. The fact that the album was somewhat overdue along with the praise that Hawkwind heaped on them, declaring themselves as fans (on the heels of Yeti the bass player Dave Anderson would join them) stirred the interest for this new band. Yeti that hit the racks in 1970 justified their label and the entire underground movement embraced the album which became the cornerstone of the newly fledged krautrock. John Peel pronounced himself impressed and when he presented the album on his show, Amon Düül II became know to England.

The first thing about Yeti that leaps to the eye is its now classic cover. The artistic photo of Falk Rogner that depicts an androgynous figure brandishing a scythe which recalls the grim reaper, illustrates the spirit of the German youths: the dark past that swings torturingly over our head should be destroyed and replaced by forgotten values and new ideals. The person of the photo is Wolfgang Kriske (an old member of the commune) who two months after the photo shooting was found dead due to drug abuse. The band paid tribute to his memory and immortalized him by putting his figure on the cover.

In Yeti, Amon Düül II chose the use of English language for their songs. The traits of the band, that is the psychedelic sound, folk influences and unrestrained experimentation, are honed to perfection in this double LP, while the voice of Renate Knaup takes a more active role. The medley of Soap Rock Opera introduces the listener to the psychedelic trip the band takes them where the second part Halluzination Guillotine stands out with its transcendental solo. The band’s intention to explore various directions is evident as for instance in She Came Through the Chimey where the folk violin features or Cerberus with its ethnic rhythms or the gutsy riff-driven Archangel Thunderbird (perhaps the record’s most acknowledged song) or Eye Of Shaking King with its insane guitar work that could easily be a Hendrix’s song… Yet the crowning achievement of the album is the title-track, Yeti improvisation. Divided in three parts, this nearly 25-minute song is the epitome of komische musik, the glorification of genuine improvisation. Yeti makes you experience the spasms of the psychedelic trip that the band collectively was immersed in. Nightmarish, but simultaneously dreamy, it could be the soundtrack of a Hunter S. Thompson’s obscure book… The album is bookended by Sandoz in the Rain where they reunite with the members of Amon Düül.

After Yeti, there would be line-up changes whose impact was evident on their next album Dance of the Lemmings, an uneven album where Memorial Church stands out. Equally uneven was Carnival in Babylon. Wolf City that followed it up is probably their last essential record. The band now embraces pure prog rock, the compositions are more conventional without taking the edge off the quality of the compositions. From then on, their albums kept sliding to mediocrity that bore little resemblance to their glorious past. Their cathode course coincided with (or kicked off?) the decadence of krautrock.

Epilogue

Krautrock was the main reason of the revitalization of music in the 1970s, it influenced artists of the caliber of Bowie and Eno, it became the precursor of future musical genres and up to this day the word krautrock is a synonym to trailblazing. From Can and Tangerine Dream that tasted world-wide success to more obscure bands like Guru Guru or Cosmic Jokers, Amon Düül, according to Julian Cope, were the most representative band of krautrock. This assembly of the young musicians delineated like no other the “agony of post-war world”: the revolutionary point where you stand between two eras, the one of post-war euphoria and the other that questioned it. Their albums, aside their unquestionable artistic value, summarize all the dreams and hopes of their generation that are still pertinent to this day.

Bibliography:

Tony Judt – Postwar: A History of Europe Since 1945
Mark Mazower – Dark Continent: Europe’s 20th Century
Tom Vague – Televisionaries:  The Red Army Faction Story 1963 – 1993
Julian Cope – Krautrocksampler: One Head’s Guide to the Great Kosmische Musik – 1968 Onwards
David Stubbs – Future Days: Krautrock and the Building of Modern Germany

Sources:

www.amonduul.de
www.progarchives.com
Krautrock – The Rebirth of Germany – BBC documentary (https://www.youtube.com/watch?v=lnMhkkgWpG4&t=3294s)
The Baader Meinhof Complex (2008) directed by Uli Edel
http://www.iospress.gr

Από τον Χρήστο Μήνο

Μετάφραση: Αλέξανδρος Μαντάς

Στην εκπνοή της δεκαετίας του ’60, η Γερμανία θα συγκλονιστεί από τη δράση της ακροαριστερής ομάδας RAF και από την εμφάνιση της γερμανικής αντίληψης περί (ροκ) μουσικής: το μυθικό krautrock. Για πολλούς μια επαναστατική εποχή γεννάει τη δική της μουσική. H πρόθεση του άρθρου δεν είναι να προβεί σε μια αυθαίρετη σύνδεση της τρομοκρατίας με τη μουσική. Aν και οι περισσότεροι μουσικοί του krautrock εμφορούνταν από αριστερά ιδεώδη δεν είχαν ουδεμία σχέση με τη βία της RAF αλλά δεν είναι επίσης τυχαίο πως τα χρυσά χρόνια του krautock συμπίπτουν με την πιο ταραγμένη περίοδο της νεότερης γερμανικής ιστορίας. Οι Amon Düül II που παρουσιάζονται, αν και συνδέονται με διάφορους τρόπους με τη RAF, καμία διασύνδεση δεν είχαν με την ένοπλη βία, άλλωστε η μεταξύ τους σχέση έχει μυθολογηθεί υπέρ το δέον. Σκοπός του παρόντος κειμένου είναι να αναδείξει τις αποχρώσεις μιας θυελλώδους εποχής η οποία συνδέθηκε όσο καμία άλλη στον 20ο αιώνα με τα χιμαιρικά οράματα της -έστω και αφηρημένης- προμετωπίδας «να αλλάξουμε τον κόσμο».

Η Δυτική Γερμανία στη δεκαετία του ’60

Στην ευημερούσα Δ. Γερμανία του ’60, η μνήμη του ναζισμού και των απαράγραπτων εγκλημάτων του φαινόταν να έχει εξασθενήσει για τις μεγαλύτερες γενιές, οι οποίες έχοντας εναγκαλιστεί έναν ακραιφνή καταναλωτικό τρόπο ζωής επιθυμούσαν να αποσυνδεθούν από το μαύρο παρελθόν του πολέμου. Ο αμερικανικός τρόπος ζωής που είχε κατακλύσει τη γερμανική κοινωνία είχε αποπροσανατολίσει το ενδιαφέρον των περισσοτέρων από τη πολιτική και την ενασχόληση με τα ζητήματα ιδεολογίας.

Η σύλληψη του διαβόητου Άιχμαν και η δίκη του στο Ισραήλ θα επαναφέρει στο προσκήνιο το άγος του ολοκαυτώματος και τα εγκλήματα των ναζί. Διανοούμενοι μεταξύ των οποίων ο Γκρας και ο Χάμπερμπας θα αποκαλύψουν με το έργο τους τις πληγές του ναζισμού στο σώμα της γερμανικής κοινωνίας. Πιο ριζοσπάστες διανοητές θα διακρίνουν το πρόβλημα της επιλεκτικής μνήμης της γερμανικής κοινωνίας γενικά στην ίδια την Δημοκρατία της Βόννης: ένα δυτικό καπιταλιστικό δημιούργημα που καλλιεργούσε την αδιαφορία απέναντι στην ιστορία της χώρας προασπίζοντας την ευμάρειά της με τον καταναλωτισμό, τη σύμπλευση με τις Η.Π.Α. και το αντικομμουνιστικό μένος. Mai_68_debut_d'une_lutte_prolongeeΘεωρούσαν επίσης πως η αριστερά είχε εξοβελιστεί από ένα αυταρχικό καθεστώς το οποίο στεκόταν εχθρικά απέναντι σε ιδεολογικά προτάγματα που ενδεχομένως θα υπονόμευαν την κατ’ επίφασιν ευημερία των πολιτών του, πολλές φορές στοχοποιώντας ανθρώπους με «επικίνδυνες» ιδέες. Η ανάδειξη του Γκέοργκ Κισιγκερ -παλιό μέλος του ναζιστικού κόμματος- στη θέση του καγκελάριου λειτούργησε προς επίρρωσιν των φόβων που μιλούσαν για ανερυθρίαστο κυνισμό της γερμανικής δημοκρατίας η οποία δεν είχε αποκαθαρθεί από τα ναζιστικό της παρελθόν, με πολλούς πρώην ναζιστές να καταλαμβάνουν σπουδαίες θέσεις στον κρατικό μηχανισμό.

Την ίδια περίοδο ο κόσμος ταλανιζόταν  από γεγονότα που θα σημάδευαν τη σύγχρονη ιστορία. Ο πόλεμος του Βιετνάμ θα αμαύρωνε την εικόνα της Αμερικής αποκαθηλώνοντας το φιλελεύθερο μανδύα που την περιέβαλε. Ο Ερνέστο “Τσε” Γκεβάρα ηγούμενος αντάρτικου σώματος δολοφονείται στη Βολιβία. Ο γαλλικός Μάης του ‘68 θα απέβαινε ένα συγκλονιστικό γεγονός για τη ευρωπαϊκή νεολαία, οι εξεγέρσεις των φοιτητών θα γίνονταν η θρυαλλίδα για διαμαρτυρία της ευρωπαϊκής νεολαίας απέναντι σε ένα γεροντοκρατούμενο κατεστημένο. Την ίδια χρονιά, η «άνοιξη της Πράγας» κηλιδώνεται από την εισβολή της Ε.Σ.Σ.Δ.

Ο απόηχος των γεγονότων φθάνοντας στη Γερμανία θα κινητοποιήσει το νεανικό κόσμο και ειδικά τους φοιτητές οι οποίοι θα προσπαθήσουν να μετουσιώσουν τη διαμαρτυρία σε δημιουργία: κινούμενοι ενεργά στο χώρο της πολιτικής, καταπιανόμενοι με τις τέχνες και τη ροκ μουσική ή φθάνοντας στη λύση του ένοπλου αγώνα μετερχόμενοι χωρίς δισταγμό τη βία για να υπηρετήσουν τα επαναστατικά τους οράματα.

Το Σύμπλεγμα Μπάαντερ-Μάινχοφ

Στις 18 Οκτώβρη του 1977 οι γερμανικές αρχές ανακοινώνουν το θάνατο των Αντρέας Μπάαντερ, Γιαν-Καρλ Ράσπε και Γκουντρούν Ένσλιν οι οποίοι κρατούνταν έγκλειστοι για τρομοκρατική δράση στα επονομαζόμενα «λευκά κελιά» της φυλακής Στάνχαιμ. Ο θάνατός τους αποδίδεται σε αυτοκτονία. Η μοναδική επιζήσασα από τους αυτόχειρες εκείνης της βραδιάς, η Ίρμαργντ Μέλερ, θα αμφισβητήσει το πόρισμα των αρχών (σύμφωνα με το οποίο η ίδια προσπάθησε να βάλει τέλος στη ζωή της χρησιμοποιώντας ένα μαχαίρι…). Τα πολλά σκοτεινά σημεία της υπόθεσης (όπως πώς βρήκαν όπλα για να προβούν στο απονενοημένο διάβημά τους) θα ξεσηκώσουν καταγγελίες που στοχοποιούσαν το ίδιο το γερμανικό κράτος για το χαμό των πρωτεργατών της οργάνωσης. Όπως έγινε και με το θάνατο της Μάινχοφ δύο χρόνια πριν, η αυτοκτονία της οποίας ήγειρε πολλά ερωτηματικά, οι περισσότεροι θα κάνουν λόγο για μνησίκακη στάση του κράτους το οποίο ήθελε να εξουδετερώσει αυτούς τους τόσο επικίνδυνους διασαλευτές της αστικής τάξης.

Raf

Kατά τη δεκαετία του ’60, διαδηλώσεις ξεσπούν στο δυτικό Βερολίνο και σημειώνεται επίθεση κατά της Αμερικάνικης πρεσβείας. Η φοιτητική νεολαία αρχίζει να συσπειρώνεται σε πολιτικές ομάδες όπως η Κομμούνα 1 που δημιουργήθηκε στο Δυτικό Βερολίνο, η οποία δεν θα αργήσει να δείξει τον αντικομφορμιστικό της χαρακτήρα όταν με προκήρυξή της επικροτεί πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση σε πολυκατάστημα στο Βέλγιο προτρέποντας παράλληλα τους Γερμανούς να κάνουν το ίδιο (η δικαιοσύνη θα κινηθεί εναντίον τους, αλλά θα αθωωθούν). Η κατάσταση θα φθάσει στο απροχώρητο όταν ο Ρούντυ Ντούτσκε (βραχύβιο μέλος της Κομμούνας 1) διαπρύσιος κήρυκας του φοιτητικού κινήματος θα δεχτεί δολοφονική επίθεση από τον διανοητικά υστερούντα, φιλοναζί Τζόζεφ Μπάχμαν. Νέες οργισμένες διαδηλώσεις ξεσπούν και η Μάινχοφ από τη στήλη του περιοδικού της καλεί τον κόσμο σε αντίσταση. Μια εβδομάδα νωρίτερα ο Μπάαντερ, η Έσλιν και δύο ακόμα άτομα πυρπολούν κατάστημα στη Φρανκφούρτη και συλλαμβάνονται λίγο αργότερα.

Ο Μπάαντερ ο οποίος είχε παραβιάσει την αναστολή του συλλαμβάνεται και φυλακίζεται εκ νέου. Η Μάινχοφ η οποία είχε παραιτηθεί από το περιοδικό όπου εργαζόταν θα βοηθήσει στην απόδρασή του, μια κίνηση που θα άλλαζε τη ζωή της για πάντα. Μέχρι και σήμερα ψυχολόγοι και κήνσορες της δημόσιας ζωής προσπαθούν να εξηγήσουν τη μεταστροφή της από έγκριτη αριστερή δημοσιογράφο και μητέρα δύο παιδιών σε ενεργό μέλος της RAF. Δεν θα αργήσει και το μανιφέστο της οργάνωσης (μια πύρινη καταγγελία κατά του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού) στο οποίο ανακοινώνεται το όνομα της οργάνωσης: Φράξια Κόκκινος Στρατός και το αρκτικόλεξο του RAF. Αμφότερα παραπέμπουν στους εφιαλτικούς εχθρούς της ναζιστικής Γερμανίας, τη βρετανική RAF που σφυροκόπησε από αέρος ανελέητα τις γερμανικές πόλεις και τον κόκκινο στρατό που διέλυσε τον αντίστοιχο γερμανικό.

Επηρεασμένοι από τη δράση του Τσε (που κατά κύριο λόγο πολεμούσε στην ύπαιθρο) θα επιχειρήσουν να μεταφέρουν την ένοπλη επαναστατική πάλη στα αστικά κέντρα με τη πρόθεση να παρακινήσουν με τη δράση τους και άλλες επαναστατικές ομάδες. Πίστη τους ήταν πως οι συνθήκες είχαν ωριμάσει για την πτώση του καπιταλισμού σε μια δυτική χώρα και πως η συντονισμένη τους δράση θα επιτάχυνε τη καταστροφή του (την ίδια περίοδο εμφανίζονται στην Ιταλία οι Ερυθρές Ταξιαρχίες που ακολουθούν παρόμοια στρατηγική). Ληστείες τραπεζών, δολοφονίες αστυνομικών, βομβιστικές επιθέσεις… Η RAF κλόνιζε την ηρεμία της Δυτικής Γερμανίας και οι αρχές εντείνουν τις έρευνές τους. Ο Χορτς Χέρολντ που αναλαμβάνει την επιχείρηση καταπολέμησης της RAF αρχίζει να συγκεντρώνει με τη βοήθεια της τεχνολογίας ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών καταστρατηγώντας την ιδιωτική ζωή χιλιάδων ανθρώπων μέχρι να καταφέρει το σκοπό του: τη σύλληψη των Μπάαντερ, Μάινχοφ και λοιπών μελών της οργάνωσης. Επί προεδρίας του σοσιαλδημοκράτη Μπραντ ψηφίζεται το διάταγμα που απαγόρευε στους ενέχοντες σε πολιτικές οργανώσεις να καταλαμβάνουν θέση στο δημόσιο.

Ο Jean-Paul Sartre επισκέπτεται τον Andreas Baader
Ο Jean-Paul Sartre επισκέπτεται τον Andreas Baader

Όταν μεταφέρονται στα περιώνυμα κελιά του Στανχάιμ βιώνουν καταστάσεις -κατά τα λεγόμενα των δικηγόρων τους- παρόμοιες με τα βασανιστήρια στη ταινία Κουρδιστό Πορτοκάλι. Ξεκινούν απεργίες πείνας. Την ίδια περίοδο τα γεγονότα του Μαύρου Σεπτέμβρη, με τη σφαγή των Ισραηλινών αθλητών συνδέονται με τη RAF. Εξαιτίας των συνθηκών εγκλεισμού αποφασίζεται να κληθεί ένα πρόσωπο δημοφιλές, ο διανοούμενος Ζαν-Πωλ Σαρτρ, για να συναντήσει τον Μπάαντερ προκειμένου να γίνουν ευρύτερα γνωστά τα αιτήματα των φυλακισμένων. Η συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί θα καταδείξει το αγεφύρωτο χάσμα ανάμεσα στο νεαρό Μπάαντερ που αντισταθμίζει τις θεωρητικές του ελλείψεις με τη δράση και το γερασμένο φιλόσοφο που διαφωνεί με τις πρακτικές της οργάνωσης, το έωλο των αιτημάτων της και προπάντων τη βία που δεν προσιδιάζει στην γερμανική αριστερά. Η στάση του Σαρτρ εκφράζει και την επίσημη θέση της Αριστεράς η οποία είχε πάρει αποστάσεις από την οργάνωση και καυτηρίαζε το έργο της RAF, αμοιβαία αισθήματα αν αναλογιστούμε πως τα μέλη της RAF δυσπιστούσαν για το ριζοσπαστισμό που χαρακτήριζε τα κομμουνιστικά κόμματα τα οποία ενταγμένα στο σύστημα δεν επιθυμούσαν την ανατροπή του.

Εν μέσω διαδηλώσεων αρχίζει η δίκη των μελών που θα εξελιχθεί σε καθημερινή παρωδία λόγω της στάση των κατηγορούμενων οι οποίοι χλευάζουν τους δικαστές και επιμένουν να απαιτούν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Η Μάινχοφ θα αυτοκτονήσει κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες και το ηθικό των φυλακισμένων καταρρακώνεται συνεχώς.

raf_01

Η απαγωγή του Χανς Μάρτιν Σλέγιερ στελέχους της Ντέιμλερ Μπενζ θα εγκαινιάσει «το γερμανικό φθινόπωρο» με τους απαγωγείς, μέλη της RAF, να ζητούν την απελευθέρωση των φυλακισμένων συναγωνιστών τους. Μετά από ατελείωτες παλινωδίες των αρχών, το νεκρό σώμα του απαχθέντος θα βρεθεί σε ένα εγκαταλελειμμένο αυτοκίνητο. Θα ακολουθήσει μια εντυπωσιακότερη προσπάθεια απελευθέρωσης των κρατουμένων όταν σημειώνεται αεροπειρατεία σε σκάφος της Λουφτχάνσα με αίτημα την ανταλλαγή των επιβατών με τους φυλακισμένους στο Στάνχαιμ. Ύστερα από μια μικρή οδύσσεια, η αεροπειρατεία λήγει με την απελευθέρωση των ομήρων και το θάνατο των δραστών μετά από έφοδο της αστυνομίας. Το ίδιο βράδυ τα εναπομείναντα μέλη της RAF  «αυτοκτονούν»…

Η RAF  μετά το θάνατο των ιδρυτικών μελών της θα ανασυνταχθεί και θα συνεχίσει τη δράση της, η οποία με τη πάροδο του χρόνου εξασθενούσε, μέχρι την πτώση της ΕΣΣΔ (πηγές μιλούν για υπόγεια χρηματοδότηση της οργάνωσης από την Ε.Σ.Σ.Δ.). Στις  13 Απριλίου του 1992 ένας «περίεργος επιτάφιος» θα φθάσει στο γαλλικό πρακτορείο στη Βόννη ανακοινώνοντας την αποκήρυξη της βίας με αντάλλαγμα την απελευθέρωση κρατουμένων της οργάνωσης. Κάποιες σποραδικές επιθέσεις που θα ακολουθήσουν θα θεωρηθούν σαν το μακρόσυρτο κύκνειο άσμα της RAF  και της ευρωτρομοκρατίας.

Το krautrock των Amon Düül II

Στις αρχές του ’60 η Δ. Γερμανία κατακλύζεται από το αμερικάνικη κουλτούρα, ανάμεσα στα διάσημα καταναλωτικά αγαθά που καλοσωρίζονται από την νεολαία, το πολιτισμικό προϊόν του rock ‘n roll γίνεται άμεσα αγαπητό. Η νέα αυτή μουσική θα εισαχθεί στη χώρα από τις αμερικανο-βρετανικές βάσεις μέσω των οποίων θα γίνει εξαιρετικά δημοφιλής.

Μια πολύ ιδιαίτερη ροκ μπάντα οι Monks, από τις πρώτες στη χώρα, θα γεννηθεί από μέλη αμερικάνικης βάσης, οι οποίοι θα κυκλοφορήσουν ένα και μόνο δίσκο το Black Μonk Τime το περιεχόμενο του οποίου θα σοκάρει τους ακροατές: πρώιμο και τραχύ garage που κινείται με άνεση ανάμεσα σε διαφορετικούς ρυθμούς καταλήγοντας να ακούγεται για τα δεδομένα της εποχής παρανοϊκό. Η επίγνωση των Αμερικανών μουσικών πως η μουσική τους δεν πρόκειται να ξεφύγει από τα όρια της χώρας που ζουν τους τους απελευθερώνει από κάθε είδος συμβιβασμού, δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν τις επιταγές της τρέχουσας μόδας και οι στίχοι τους όταν βγάζουν νόημα είναι απολύτως αιχμηροί για την ίδια τους τη χώρα. Η επίδραση αυτού του cult δίσκου λόγω του απόλυτου αντικομφορμισμού του θα ασκήσει μεγάλη επιρροή σε ένα μουσικό είδος που θα έβλεπε το φως της δημοσιότητας λίγα χρόνια μετά: το krautrock.

Την ίδια περίοδο λάμπει το άστρο του μεγαλοφυούς Γερμανού συνθέτη Στοκχάουζεν ο οποίος απολάμβανε παγκόσμια αναγνώριση για το ριζοσπαστικό του έργο. rx_a_LIFO_Stockhausen_1Ο δίσκος Kontanke το 1960 συνταράσσει με τους πρωτόφαντους ηλεκτρονικούς ήχους του (εφτά ολόκληρα χρόνια πριν εμφανιστεί το synthesizer), σημαντική επιρροή θα ασκήσει και το καινοφανές έργο του Hymnen που θα τον μετατρέψει σε μέντορα πολλών Γερμανών μουσικών. Η απόφαση του σπουδαίου αυτού μουσικού να εμφανιστεί σε διάλεξη για τη πειραματική στις Η.Π.Α. όπου μετείχαν μπάντες όπως οι Grateful Dead και οι Jefferson Airplane και η παρουσία του σε συναυλία των τελευταίων για την οποία θα δηλώσει εντυπωσιασμένος, θα οδηγήσει πολλούς μελλοντικούς μουσικούς του krautock που μέχρι πρότινος έβλεπαν τη ροκ αφ’ υψηλού να αναθεωρήσουν. Oι μαθητές του Στοκχάουζεν Irmin Schmidt και Holger Czukay θα δημιουργήσουν τους Can όταν ο τελευταίος θα μαγευτεί από την εκτέλεση του I Am The Warlus από τον μαθητή του και κιθαρίστα Michael Karoli, με τον οποίον θα σχηματίσουν και το συγκρότημα. Ένα άλλο γεγονός που συντάραξε τους ελιτίστικους κύκλους και συνέτεινε στην αποδοχή της ροκ μουσικής ήταν ο γάμος του Lennon με την εικαστικό Yοkο Οno το έργο της οποίας ήταν πολύ προσφιλές στους διανοούμενους νέους (oι Beatles είχαν παίξει ζωντανά στο Αμβούργο το ’65 ξεσηκώνοντας τα πλήθη).

Στα τέλη του ’60 η ροκ μουσική επέλαυνε στη Δυτική Γερμανία, καθώς γηγενείς ροκ μπάντες άρχιζαν να εμφανίζονται στα πρότυπα των ξένων συγκροτημάτων γνωρίζοντας αρκετή επιτυχία. Στους αντίποδες αυτής της επιτυχίας, υπήρχε μια μουσική τάση η οποία επιθυμούσε να μην ετεροπροσδιορίζεται από τον ξένο ήχο αλλά να δημιουργήσει μουσική που θα είχε τη δική της ταυτότητα σε ένα κόσμο που ήταν σε αναβρασμό και αναζητούσε καινούργιους δρόμους έκφρασης. Τα γεγονότα του ’68 θα εντείνουν το αναβράζον αίσθημα για ένα καινούργιο μέλλον όχι μόνο στην μουσική αλλά και στη θέαση του κόσμου. Το ίδιος έτος θα διεξαχθεί ένα μεγάλο φεστιβάλ ροκ μουσικής το Essener Sontag Festival στο οποίο συμμετέχουν ο Frank Zappa μαζί με τους Mothers of Invention και οι Fugs του Ed Sanders, μουσικοί που θα ασκήσουν καταλυτική επίδραση στους krautrock μουσικούς. Στο ίδιο φεστιβάλ είχε κληθεί μια μπάντα ονόματι Amon Düül και προς έκπληξη των διοργανωτών την ημέρα της συναυλίας ανακοινώνουν τη διαίρεση του συγκροτήματος: το ένα γκρουπ θα διατηρούσε το όνομα Amon Düül και το δεύτερο θα προσέθετε το νούμερο 2 στο αρχικό όνομα. Παράξενες επιλογές για ένα ιδιαζόντως περίεργο συγκρότημα…

Εν αρχή το περίεργο όνομα της μπάντας ήταν μια σύνθεση του Αιγύπτιου θεού Άμμωνα (Αmon) και του φανταστικού χαρακτήρα Dyl, δάνειο από τη μυθολογία που είχε πλάσει η ψυχεδελική (η επιρροή της ψυχεδελικής μουσικής ήταν ανυπολόγιστη για το krautock) μπάντα Tanyet, το οποίο μετατράπηκε στο γερμανοπρεπές Düül. Οι Amon Düül ήταν μια κομμούνα με έδρα το Μόναχο που ακολουθούσε  το πνεύμα της εποχής. Αποτελείτο από ενήλικες (και μερικές φορές και τα παιδιά τους) με καλλιτεχνικές ανησυχίες και προπάντων πολιτικές ευαισθησίες που είχαν αποφασίσει να απορρίψουν την πατριαρχική δομή της οικογένειας και να ζουν μαζί σε ένα περιβάλλον απόλυτης ελευθερίας. Διατηρούσαν επαφές με την αντίστοιχη κομμούνα του Βερολίνου, από την οποία θα ξεπηδούσαν μέλη της RAF και, όπως θα δούμε στη συνέχεια, έκτοτε η οργάνωση RAF  θα κατατρύχει τους Amon Düül με διάφορους τρόπους. Στα πλαίσια της αποθέωσης της απόλυτης ελευθερίας που διέπνεε την κομμούνα, όλα τα μέλη της ανεξαρτήτως, αν είχαν μουσικές γνώσεις, συμμετείχαν σε μουσικά δρώμενα και συναυλίες που έδιναν δωρεάν. Αυτή η  δεδομένη έλλειψη επαγγελματισμού, καθώς και τα αρνητικά της απόλυτης κοινοκτημοσύνης ανάμεσα στα μέλη της κομμούνας θα οδηγήσουν στην αποχώρηση των πραγματικών μουσικών (ο Chris Karrer πρωτοστάτησε στο σχίσμα της ομάδας και τη δημιουργία των Amon Düül II η οποία θα επισκιάσει τους έτερους Düül).

Amon DuulΗ πρωταρχική ομάδα των Amon Düül θα κυκλοφορήσει το 1969 το δίσκο Psychedelic Underground o οποίος θρυλείται πως ηχογραφήθηκε σε ένα διήμερο αχαλίνωτων καταχρήσεων, κάτι που είναι εμφανές σε όποιον το ακούσει: ένα ψυχεδελικό όργιο με ελάχιστη συνοχή. O ίδιος θρύλος αναφέρει πως σε αυτό το διήμερο συνέλαβαν και το υλικό των δύο επόμενων δίσκων τους! Από αυτόν τον εξωφρενικό δίσκο με τα περίεργα ονόματα τραγουδιών θα γεννηθεί ο όρος krautrock. Δημιούργημα των Άγγλων δημοσιογράφων οι οποίοι ορμώμενοι από τον τίτλο Mama Düül und ihre Sauerkrautband spielt auf και με παιγνιώδη διάθεση βάφτισαν τον ήχο τους krautrock (η λέξη kraut είναι αγγλικό προσωνύμιο για τους Γερμανούς στρατιώτες). Ο όρος αυτός θεωρήθηκε από τους ίδιους τους Γερμανούς μουσικούς υποτιμητικός και καθόλα αταίριαστος με την επανάσταση που αυτή η μουσική κυοφορούσε (η επιλογή των Faust να κυκλοφορήσουν κομμάτι με τίτλο krautock είναι ειρωνική). Μετά τα 70s ο όρος θα περιέλθει στη λήθη. Η μουσική του krautrock εντάχθηκε αδιακρίτως στο progressive rock, μέχρι τη στιγμή που ο Julian Cope θα εκδώσει το βιβλίο Krautrocksampler το 1995 και θα τον επαναφέρει στη ζωή, απενοχοποιώντας τον από τις αρνητικές του συνδηλώσεις.

Οι ίδιοι οι μουσικοί προτιμούσαν το χαρακτηρισμό kosmische musik τον οποίο εμπνεύστηκε ο Edgar Froese των Tangerine Dream και συμπύκνωνε εύστοχα το πνεύμα της νέας αυτής μουσικής και των ανθρώπων που την δημιουργούσαν. Ο ιδεαλισμός της εποχής εμφυσούσε στους νέους υψηλόφρονα ιδανικά, να αλλάξουν το κόσμο με το μοναδικό όπλο που διέθεταν: τη μουσική. Αναντίρρητα, ο όρος krautrock είναι ανίκανος να περιγράψει το κίνημα που γέννησε επαναστατικές μπάντες και τόσο διαφορετικές μεταξύ τους: από τους Amon Düül II, τους Can μέχρι τους Tangerine Dream και τους Kraftwerk. Phallus DeiΤο κίνημα αυτό δεν συνέβαλε αποκλειστικά στην αναγέννηση μόνο της ροκ. Με την ακόρεστη διάθεση για εξερεύνηση μας πρόσφερε μια νέα αντίληψη για τη μουσική συνολικά.

Οι Amon Düül II θα κυκλοφορήσουν και αυτοί τον πρώτο τους δίσκο το 1969, το Phallus Dei υπό τη σκέπη της Atlantic Records. Η μπάντα έχοντας εμβαθύνει στους ήχους των Pink Floyd και των Jefferson Airplane δημιουργεί ένα απίστευτο ψυχεδελικό δίσκο, μυστηριακό και περίεργα μεθυστικό μέσα στην avant-garde αισθητική του. Αλλόκοτα ανδρικά φωνητικά που τραγουδούν στη γερμανική γλώσσα, απίστευτο κιθαριστικό jamming, folk μελωδίες (από το βιολί του Chris Karrer) ήχοι από sitar και ένα απίστευτο drumming (στο δίσκο συμμετέχουν οι Christian Burchard και Holger Trülzsch από τους Embryo και Popol Vuh αντιστοίχως). Το ομώνυμο κομμάτι, o “φαλλός του θεού” (τι τίτλος!) δεσπόζει ως το μεγαλύτερο κομμάτι του δίσκου: ένας ψυχεδελικός διονυσιακός ύμνος που οι αλλοπρόσαλλοι θόρυβοι στην εισαγωγή δεν προεικονίζουν το κιθαριστικό όργιο που θα οδηγήσει σε ένα σαγηνευτικό tribal ρυθμό και για κλείσιμο οι μελωδίες του βιολιού με αιθέρια γυναικεία φωνητικά να μας συνοδεύουν στον επίλογο. Ένα πραγματικό έπος!

Οι Amon Düül II όμως συνεχίζουν να ταλανίζονται από εξωγενείς παράγοντες. Τα μέλη της  μπάντας συνεχίζοντας να ζουν οργανωμένα σε κομμούνα προσελκύουν άτομα που σχετίζονται με τη RAF. Κατά τα λεγόμενα της Renate Knaup, μια φορά η αστυνομία έκανε έφοδο στο χώρο τους. Είχαν ενημερωθεί πως ένας μέλος της RAF ήταν στο σπίτι, ο οποίος καταζητούμενος, σύμφωνα με τη Renate, δεν είχε ανάμειξη στην οργάνωση απλώς διατηρούσε σχέσεις με μια κοπέλα που τύγχανε να ανήκει στη RAF. Η ίδια διηγείται πως ο Μπάαντερ και η Μάινχοφ αναζήτησαν μια μέρα καταφύγιο στη Κομμούνα, αν και o Chris Κarrer δήλωσε πως δεν είχε καταλάβει ποιοι ήταν. Η Renate τον διαψεύδει λέγοντας πως αισθανόταν τρομοκρατημένη γιατί θα αναγκαζόταν να συνυπάρξει στον ίδιο χώρο με δύο καταζητούμενους. Οι Amon Düül II δεν είχαν ποτέ ουσιαστική πολιτική σύνδεση με τη RAF, αλλά η αστυνομία είχε διαφορετική άποψη και η μπάντα βρισκόταν στο στόχαστρο ερευνών. H Renate θυμάται επίσης πως η μπάντα είχε επισκεφτεί την κομμούνα του Βερολίνου για να παίξει ζωντανά. Κάποια στιγμή η αστυνομία εισέβαλε στο κτήριο προκαλώντας πανδαιμόνιο στο συγκρότημα και στο κοινό.

YetiΕπιστρέφοντας στα της μουσικής, το Phallus Dei θα αποδειχτεί μεγάλη επιτυχία στη Δ. Γερμανία όχι όμως στην Αγγλία όπου έδρευε η εταιρεία τους Atlantic. Παρόλα αυτά η εταιρεία τους, που είχε ήδη υπογράψει συμβόλαιο και με τους Can, δεν θα άρει την εμπιστοσύνη στο γκρουπ και θα συνεχίσει να τους υποστηρίζει μέχρι την κυκλοφορία του Yeti. Η σχετική καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του δίσκου σε συνδυασμό με την διαφήμιση της μπάντας από τους Hawkwind που δήλωναν θαυμαστές τους (μετά το Yeti o μπασίστας Dave Anderson θα ενταχθεί σε αυτούς) θα εξάψει το μυστήριο γύρω από αυτή την νέα μπάντα. Το Yeti που κυκλοφορεί το 1970 θα δικαιώσει την εταιρεία τους και όλο το underground κίνημα που αγκαλιάζει το δίσκο ο οποίος θα γίνει ο ακρογωνιαίος λίθος του νεοσύστατου krautrock. Ο John Peel θα δηλώσει εντυπωσιασμένος και παρουσιάζοντας το δίσκο στην εκπομπή του, οι Amon Düül II γίνονται γνωστοί και στην Βρετανία.

Το πρώτο πράγμα που ξεχωρίζει στο Υeti είναι το κλασικό πλέον εξώφυλλό του. Η καλλιτεχνική φωτογραφία του Falk Rogner που απεικονίζει μια ανδρόγυνη φιγούρα να κραδαίνει απειλητικά το δρεπάνι που παραπέμπει στον σκοτεινό θεριστή (Χάρος) εικονοποιεί το πνεύμα της γερμανικής νεολαίας: το σκοτεινό παρελθόν που επικρέμεται βασανιστικά πάνω στα κεφάλια μας πρέπει να καταστραφεί και στη θέση του να επαναφέρουμε ξεχασμένες αξίες, να γεννήσουμε νέα ιδανικά. Το πρόσωπο της φωτογραφίας είναι ο Wolfgang Kriske (παλιό μέλος της Κομμούνας) ο οποίος δύο μήνες μετά τη φωτογράφιση βρέθηκε νεκρός μετά από κατάχρηση ναρκωτικών. Η μπάντα θέλοντας να τιμήσει τη μνήμη του θα τον βάλει στο εξώφυλλο χαρίζοντας του την αθανασία.

Στο Yeti οι Amon Düül II επιλέγουν τη χρήση της αγγλικής γλώσσας για τα τραγούδια τους. Tα γνωρίσματα της μπάντας ο ψυχεδελικός ήχος, οι folk επιρροές, ο αχαλίνωτος πειραματισμός στο περιεχόμενο του διπλού δίσκου παρουσιάζονται στη τελειότερη μορφή τους, ενώ η παρουσία της φωνής της Renate Knaup αναβαθμίζεται. Το medley του Soap Rock Opera εισάγει τον ακροατή στο ψυχεδελικό ταξίδι της μπάντας, με το Halluzination Guillotine να ξεχωρίζει με το υπερβατικό του σόλο. H πρόθεση της μπάντας να εξερευνήσει διαφορετικές μουσικές εκφάνσεις είναι πρόδηλη, όπως στο She Came Through The Chimey με το υπέροχο folk βιολί του, το Cerberus με τους ethnic ρυθμούς του, τo τρομερό riff-άτο Archangel Thunderbird (ίσως το πιο γνωστό κομμάτι του δίσκου), το έξαλλο κιθαριστικά Eye Of Shaking King που κάλλιστα θα μπορούσε να είναι κομμάτι του Jimi Hendrix… Η κορωνίδα του δίσκου ανήκει στο ομώνυμο τραγούδι, το Yeti Improvisation. Διαιρεμένο σε τρία μέρη, αυτό το σχεδόν 25λεπτο τραγούδι είναι η επιτομή του kosmische musik, η αποθέωση του απόλυτου αυτοσχεδιασμού. Το Yeti σε κάνει να νιώθεις τους σπασμούς του ψυχεδελικού ταξιδιού που σύσσωμη η μπάντα έχει βυθιστεί. Εφιαλτικό και ονειρικό ταυτόχρονα, θα μπορούσε να σταθεί σαν soundtrack κάποιου άγνωστου βιβλίου του Hunter S. Thompson… Ο δίσκος κλείνει με το Sandoz In The Rain όπου δίνεται η ευκαιρία στα μέλη και των Amon Düül να ξαναβρεθούν.

Μετά το Yeti θα συμβούν ανακατατάξεις στη σύνθεση της μπάντας, κάτι που θα είναι εμφανές στον επόμενο τους δίσκο Dance Of The Lemmings, ο οποίος θα είναι αρκετά άνισος με το The Marilyn Monroe Memorial Church να ξεχωρίζει. Το ίδιο άνισο θα είναι και το Carnival In Babylon. Το Wolf City που θα το διαδεχθεί θα είναι ίσως ο τελευταίος σπουδαίος δίσκος τους. Η μπάντα πλέον αγκαλιάζει το καθαρό prog rock, οι συνθέσεις γίνονται πιο συμβατικές χωρίς αυτό να ισοδυναμεί με πτώση στην ποιότητα των κομματιών. Η δισκογραφική τους συνέχεια θα διολισθαίνει σε πιο μέτριες συνθέσεις θυμίζοντας όλο και λιγότερο τη σπουδαία μπάντα των απαρχών τους. Η κατάβαση τους στη μετριότητα θα συμπέσει (ή θα επιφέρει;) την παρακμή του krautrock.

Επίλογος

Το krautrock ήταν υπαίτιο για την αναγέννηση της μουσικής τη δεκαετία του ’70, επηρέασε καλλιτέχνες του διαμετρήματος του Bowie και του Eno, έγινε πρόδρομος για μελλοντικά καλλιτεχνικά ρεύματα και μέχρι και σήμερα η λέξη krautrock είναι συνώνυμη του ρηξικέλευθου. Από τους Can και τους Tangerine Dream που γνώρισαν  διεθνή απήχηση, μέχρι τα λιγότερα γνωστά συγκροτήματα όπως οι Guru Guru ή οι Cosmic Jokers, οι Amon Düül σύμφωνα με τον Julian Cope ήταν το πιο χαρακτηριστικό συγκρότημα του krautrock. Αυτή η ομάδα των νεαρών μουσικών σκιαγράφησε όσο καμιά άλλη την «αγωνία του μεταπολεμικού κόσμου»: την επαναστατική στιγμή του να βρίσκεσαι στο μεταίχμιο δυο εποχών, αυτής της μεταπολεμικής ευφορίας και της αμφισβήτησης της. Οι δίσκοι τους πέρα από τη δεδομένη καλλιτεχνική αξία τους εγκιβωτίζουν όλα τα οράματα και ελπίδες της γενιάς τους, που μέχρι και σήμερα δεν έχουν χάσει την καθολικότητα τους.

Βιβλιογραφία:

H Ευρώπη μετά το πόλεμο του Tony Judt (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια) τόμοι 2 και 3
Σκοτεινή Ήπειρος του Mark Mazower (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια) τόμος 2
Η ομάδα Μπάαντερ-Μάινχοφ,Η RAF και η ένοπλη πάλη, 1963-1993 του Τομυ Βαγκ (Εκδόσεις Ελεύθερος Τύπος)
Φράξια Κόκκινος Στρατός, Η συμμορία Μπάαντερ Μάινχοφ της Emile Marenssin (Εκδόσεις Διεθνή Βιβλιοθήκη)
Krautrocksampler του Julian Cope (Εκδόσεις Head heritage)
Future Days: Krautrock and the Building of Modern Germany του David Stubbs (Εκδόσεις Paperback)

Πηγές:

www.amonduul.de
www.progarchives.com
Krautrock – The Rebirth of Germany ντοκιμαντέρ παραγωγής BBC (https://www.youtube.com/watch?v=lnMhkkgWpG4&t=3294s)
The Baader Meinhof Complex (2008) του σκηνοθέτη Uli Edel
Αρχεία του Ιού: http://www.iospress.gr

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης